Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Językoznawstwo baner

No. 1/20 (2024)

Articles

Companion, friend, enemy… – perception of a dog using examples from selected texts

DOI: https://doi.org/10.25312/j.6106  [Google Scholar]
Published: 2024-05-29

Abstract

This article is a review of research on the socio-cultural image of the dog. The author presents different systems of perceiving this animal depending on the time and type of text. The article considers studies on the occurrence of the dog in literature, film and applied texts. Important material in the study of the perception of dogs was extracted from dictionaries containing a catalogue of culturally fixed phraseological compounds. Newer sources, especially online, also proved valuable. Tracing the various studies of dogs in selected texts made it possible to show how the image of the dog has changed and to identify the main factors influencing these changes, as well as to formulate forecasts for further transformations in how it is perceived.

References

  1. Bagnowska M. (2019), Najlepszy przyjaciel człowieka. Pies w roli terapeuty, „Parezja”, t. 2, s. 108–121. [Google Scholar]
  2. Błajet P., Błajet Z. (2017), Metafora z motywem psa, czyli o bliskości odległych kultur, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 1(6), s. 163–181. [Google Scholar]
  3. Burkacka, I. (2015), Dlaczego pieseł i koteł są lepsze od psa i kota, a nieogar jest nie halo? Uwagi o nowszych neologizmach występujących w słownictwie młodzieżowym, [w:] U. Sokólska (red.), Odkrywanie słowa – historia i współczesność, Białystok, s. 395–408. [Google Scholar]
  4. Cyrek B. (2017), Uprzedmiotowienie i uczłowieczenie - wizerunek psa w serwisach ogłoszeniowych, „Maska”, nr 4, s. 91–102. [Google Scholar]
  5. Długosz-Kurczabowa K. (2008), Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Warszawa. [Google Scholar]
  6. Karczmarczuk R. (1997), Pies i człowiek w ciągu stuleci, „Kosmos. Problemy nauk biologicznych”, t. 46, nr 2, s. 301–312. [Google Scholar]
  7. Kempf Z. (1985), Wyrazy gorsze dotyczące zwierząt, „Język Polski”, nr 65, s. 125–144. [Google Scholar]
  8. Kijak A. (2023), Imiona psów biorących udział w zawodach sportowych i motywacje ich nadawania, „Język Polski”, nr 103(2), s. 40–51. [Google Scholar]
  9. Kolberová U. (2014), Wyzwiska z komponentem „pies” w języku polskim, „Opera Slavica”, t. 24(2), s. 29–37. [Google Scholar]
  10. Kolberová U. (2016), Językowy obraz psa zawarty w inskrypcjach nagrobnych na wirtualnych cmentarzach zwierzęcych, „Poradnik Językowy”, nr 9, s. 48–57. [Google Scholar]
  11. Kotyczka M. (2017), Kot Bob, pies Bailey i inni. Terapeutyczne właściwości zwierzęcych bohaterów w literaturze popularnej, „Jak czytać (pop)literaturę”, nr 8, s. 169–186. [Google Scholar]
  12. Kotyczka M. (2019), Na początku była Lassie: fenomen psów i kotów w literaturze popularnej, [w:] T. Buliński, K. Linda-Grycza, W. Blacharska (red.), Kot, pies, człowiek: o relacjach międzygatunkowych i kulturowych tego konsekwencjach, Gdańsk–Sopot, s. 190–206. [Google Scholar]
  13. Lemański J. (2011), Negatywny obraz psa w biblii. Przyczyny i konsekwencje, „Colloquia Theologhica Ottoniana”, nr 1, s. 51–96. [Google Scholar]
  14. Mosiołek K. (1992), Stereotypy psa zawarte w języku polskim, „Poradnik Językowy”, nr 4, s. 301–304. [Google Scholar]
  15. Mosiołek-Kłosińska K. (1995), Motywacja związków frazeologicznych zawierających wyrazy „pies” i „kot”, „Etnolingwistyka”, t. 7, s. 21–31. [Google Scholar]
  16. Nowakowska A. (2003), Człowiek jak zwierzę. Sfrazeologizowane porównania doczasownikowe na podstawie Słownika frazeologicznego języka polskiego, „Acta Universitatis Wratislaviensis, Język a Kultura”, t. 15, s. 97–102. [Google Scholar]
  17. Oronowicz-Kida E. (2022), Zwierzę jak człowiek, czyli antropomorfizacja psów w zoonimach i chrematonimach, „Prace Językoznawcze”, t. 24(2), s. 35–46. [Google Scholar]
  18. Pacuła J. (2020), Not only the pies [dog] – on several animalistic names of prison officers in the history of Polish criminal Jargon, „Jazykovedný časopis (Journal of Linguistics)”, vol. 71(1), s. 91– 108. [Google Scholar]
  19. Palmes L. (2006), Językowy obraz psa (badania porównawcze na materiale języka polskiego i niemieckiego), „Poradnik Językowy”, nr 1, s. 42–56. [Google Scholar]
  20. Peisert M. (2004), Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii, Wrocław. [Google Scholar]
  21. Piwowarczyk D.R. (2021), O możliwej indoeuropejskiej etymologii wyrazu pies, „Polonica”, t. 41, s. 51–59. [Google Scholar]
  22. Raszewska-Żurek B. (2010), Ewolucja niektórych elementów stereotypu psa w polszczyźnie, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, t. 45, s. 65–80. [Google Scholar]
  23. Skorupka S. (2002), Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2. Warszawa. [Google Scholar]
  24. SeBr – Brückner A. (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków. [Google Scholar]
  25. SJPD – Doroszewski W. (1964), Słownik języka polskiego, t. 6., Warszawa. [Google Scholar]
  26. SJP PWN – Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/ [dostęp: 30.07.2023]. [Google Scholar]
  27. Sobstyl K. (2019), „Bydlę mnie chapsnęło” – negatywny obraz psa w komunikacji internetowej, [w:] E. Borkowska, A. Borkowski, M. Długołęcka-Pietrzak, B. Stelingowska, E. Kozak (red), Pies w literaturze, kulturze, języku i mediach, s. 227–238. [Google Scholar]
  28. Sobstyl K. (2020), Semantyka grzebowisk dla zwierząt na tle miejsc pochówków ludzi. Analiza porównawcza makroznaków, „Etnolingwistyka. Problemy języka i kultury”, t. 32, s. 157–171. [Google Scholar]
  29. Sojka-Masztalerz H. (2010), O inwektywach zwierzęcych w języku polskim, „Acta Universitas Wratislaviensis. Kształcenie”, t. 8(18), s. 11–24. [Google Scholar]
  30. SWil – Zdanowicz A. (red.) (1861), Słownik języka polskiego Wilno. [Google Scholar]
  31. WSJP PAN – Żmigrodzki P. (red) (2007), Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl/ [dostęp: 18.07.2023]. [Google Scholar]
  32. Ziajka B. (2019), Wiek zwierząt jako czynnik determinujący sposób ich konceptualizacji, „Prace Językoznawcze”, t. 21(4), s. 235–251. [Google Scholar]
  33. Zimnowoda J. (2003), Opozycja homo-animal w ekspresywnych zwrotach językowych, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Język a Kultura”, t. 15, s. 103–115. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.