Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

No. 11 (2017)

Articles

Phraseologisms in the dictionaries of the Polish criminal jargon issued to the 1930s

DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5137.11/2017_73-86  [Google Scholar]
Published: 2018-02-06

Abstract

This article provides an overview of the dictionaries of the Polish criminal jargon, which were published before 1930s. Particular attention is paid to the dictionaries and works of the 19th century, because it is at this time that most of the works of such authors as Estreicher, Kurka, Ludwikowski and Walczak appeared. A special place is given to the description of the work of G. Ulashin, who, on the basis of the work of K. Rusiecki, compiled a dictionary reflecting the criminal jargon of the 1840s. We also consider the phraseological units that were selected from the lexicographical works of the authors mentioned, as well as that of S.Udziela, J. Łoś, J. Jaworski and A. Landau. We attempted to compare four dictionaries from the point of view of the content of some phraseological units in them, and also to explain the reasons for the discrepancies. The analysis data are given in the table. There we give the assumptions about the origin of the units.

References

  1. Bruckner A., Polnish-russische Intermedien des XVII Jahrhunderts // „Archiv fur slavische Philologie XIII”, 1891, s. 224–236, 398–417. [Google Scholar]
  2. Budziszewska W., Żargon ochweśnicki, Łódź 1957. [Google Scholar]
  3. Dejna K., Ile mamy języków polskich, // „Język Polski”, nr 1, 1980, s. 30–43. [Google Scholar]
  4. Estreicher K., Szwargot więzienny, Kraków–Warszawa 1903. [Google Scholar]
  5. Geremek B., O językach tajemnych, // „Teksty: teoria literatury, krytyka interpretacja”, nr 2(50), 1980, s. 13–36, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Teksty_teoria_literatury_krytyka_interpretacja/Teksty_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1980-t-n2_(50)/Teksty_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1980-t-n2_(50)-s13-36/Teksty_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1980-t-n2_(50)-s13-36.pdf. [Google Scholar]
  6. Kania S., Słownik agrotyzmów, Warszawa 1995. [Google Scholar]
  7. Kurka A., Słownik mowy złodziejskiej, Lwów 1907. [Google Scholar]
  8. Ludwikowski W., Walczak H., Żargon mowy przestępców. „Blatna muzyka”. Ogólny zbiór słów gwary złodziejskiej, Warszawa 1922. [Google Scholar]
  9. Łoś J., Słowniczek gwary więziennej, „Język Polski”, I. 10, 1913, s. 296–298. [Google Scholar]
  10. MSZP – Mały słownik zaginionej polszczyzny, pod red. F. Wysocka, Kraków 2003. [Google Scholar]
  11. Maisel W., Poznański słowniczek żargonu złodziejskiego z XVI wieku, [w:] „Język Polski”, XXXVI, Zesz. 1, 1956, s. 74–75. [Google Scholar]
  12. Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich. W oparciu o dzieło Samuela Adalberga opr. zesp. red. pod kier. J. Krzyżanowskiego, t. 1–4, Warszawa 1969. [Google Scholar]
  13. Pigoń S., Wstęp, [w:] Jurkowski J., Tragedia o polskim scylurusie i trzech synach koronnych ojczyzny polskiej, Kraków 1949, s. 3–14. [Google Scholar]
  14. Rak M., Kilka uwag o socjolekcie przestępczym polszczyzny przedwojennego Lwowa, „Socjolingwistyka”, nr 30, 2016, s. 133–145. [Google Scholar]
  15. Słownik języka polskiego, pod red. B. Linde, t. 1–6, Warszawa 1994–1995 (reprint wydania II, Lwów 1854–1860). [Google Scholar]
  16. Stępniak K., Słownik tajemnych gwar przestępczych, London 1993. [Google Scholar]
  17. Ułaszyn H., Język złodziejski. La langue des voleurs, Łódź 1951. [Google Scholar]
  18. Ułaszyn H., Przyczynki leksykalne. Gwara złodziejska z około roku 1840, [w:] Ułaszyn H., Studia onomastyczne i socjolingwistyczne, Poznań 2009, s. 46–61. [Google Scholar]
  19. Wilkoń A., Typologia socjolektów, [w:] „Socjolingwistyka”, t. VIII, pod red. W. Lubasia. [Google Scholar]
  20. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988, s. 83–94. [Google Scholar]
  21. Walczak B., Najstarszy słowniczek gwary złodziejskiej, https://wbc.macbre.net/document/5611/najstarszy-polski-sowniczek-gwary-zodziejskiej.html. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.