Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 108 (2007): Nasza Przeszłość

Artykuły

Sandomierski klasztor św. Marii Magdaleny w średniowieczu

  • Dominika Burdzy
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2007.108.215-233  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2007

Abstrakt

Niniejszy artykuł opisuje proces powstawania drugiego klasztoru w Sandomierzu pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Geneza jego powstania wiąże się z tragicznymi wydarzeniami, które miały miejsce na przełomie 1259 i 1260 r., kiedy to Tatarzy wymordowali wszystkich mieszkańców miasta, w tym ojców dominikanów z klasztoru św.
Z tego powodu klasztor św. Marii Magdaleny, znajdujący się w obrębie murów miejskich, został początkowo pomyślany jako schronienie dla mnichów z klasztoru św. Jakuba. Podczas lokacji miasta książę Leszek Czarny nadał dominikanom miejsce w obrębie murów miejskich (1286 r.). Wobec braku dokumentacji z polskich kapituł prowincjonalnych z XIII i XIV w. trudno ustalić rok, w którym władze prowincji podjęły decyzję o rozpoczęciu prac nad lokacją Sandomierza. Tym niemniej, problem ten musiał być rozpatrywany przez kapitułę generalną, skoro władze zwierzchnie klasztoru, zebrane na kapitule w Limoges w 1334 r., zezwoliły prowincji polskiej na założenie drugiego domu w Sandomierzu. Po uzyskaniu zgody rozpoczęto prace nad budową klasztoru. Badania archeologiczne wykazały, że kościół św. Marii Magdaleny w Sandomierzu został zbudowany około połowy XIV wieku, podczas gdy budowa klasztoru była związana z odbudową miasta, które zostało zniszczone przez najazd Litwinów w 1349 roku. Klasztor uniezależnił się od konwentu św. Jakuba, a pełnię władzy uzyskał dopiero w 1458 roku, na mocy dekretu wydanego przez kapitułę prowincjalną obradującą w Poznaniu.
Objęcie klasztoru patronatem św. Marii Magdaleny świadczy o popularności jej kultu w Europie Zachodniej i pozycji, jaką zajmowała wśród świętych tego klasztoru. Trudno ustalić, czy to kapituła generalna zadecydowała o tym wezwaniu, czy raczej władze polskiej prowincji. Objęcie klasztoru dominikanów patronatem tej patronki miało niewątpliwie na celu podkreślenie misji kaznodziejskiej zakonników w mieście i regionie sandomierskim.

Bibliografia

  1. Buko A., Początki Sandomierza, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  2. Buliński M., Monografija miasta Sandomierza, Warszawa 1879. [Google Scholar]
  3. Florek M., Sandomierski ośrodek grodowo-miejski w średniowieczu. Przemiany przestrzenne i funkcjonalne, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  4. Gliński W., Dominikański kościół św. Marii Magdaleny w Sandomierzu w świetle badań archeologicznych, w: Klasztor w mieście średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, Wrocław-Opole 2000. [Google Scholar]
  5. Kiryk F., Pergaminy Archiwum Kapituły Katedralnej Sandomierskiej, Sandomierz 2002. [Google Scholar]
  6. Kłoczowski J., Dominikanie polscy na Śląsku w XIII-XIV wieku, Lublin 1956. [Google Scholar]
  7. Krasnowolski B., Lokacyjne układy urbanistyczne na obszarze ziemi krakowskiej w XIII i XIV wieku, cz. II: Katalog, Kraków 2004. [Google Scholar]
  8. Lalik T., Sandomierz w świetle źródeł pisanych, w: Sandomierz: badania 1969- 1973, praca zbiorowa pod red. S. Tabaczyńskiego, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  9. Mazur Z., Bł. Sadok i 48 Męczenników sandomierskich, w: Polscy Święci, t. 5, Warszawa 1985. [Google Scholar]
  10. Świętochowski R., Sadok i 48 Męczenników sandomierskich, w: Hagiografia Polska, pod red. R. Gustawa, t. 2, Poznań-Warszawa-Lublin 1972. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.