Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 83 (1995): Nasza Przeszłość

Artykuły

Kopiarz dokumentów klasztoru cystersów w Pelplinie z lat 1418-1421

  • Klemens Bruski
  • Wiesław Długokęcki
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1995.83.295-302  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1995

Abstrakt

W zbiorach Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie znajduje się XV-wieczna kopia dokumentów adresowanych do klasztoru cystersów w Pelplininie (Pomorze Gdańskie). Jako źródło niezwykle cennego materiału wykorzystywało go wielu XIX-wiecznych badaczy dokumentów Prus Zachodnich i dziejów opactwa pelplińskiego, m.in. G. E. Strehlke, M. Perlbach, S. Kujot i R. Frydrychowicz. Dość zaskakujące jest to, że od 1918 r. nie poświęcono mu zbyt wiele uwagi. Został on zignorowany nawet przez redaktorów kolejnych tomów Preussisches Urkundenbuch. Powstanie kopiarza wiązało się niewątpliwie z udziałem Jana Skotera, szafarza pelplińskiego. W latach 1417-18 udało mu się pozyskać od różnych dostojników kościelnych szereg dokumentów dla swego klasztoru, w tym cztery bulle papieża Marcina V. Kopie tych dokumentów stały się podstawą kopiarza. Kolejne pozycje wpisano w porządku chronologicznym. Obejmowały one szereg statutów wydawanych przez biskupów włocławskich, królów polskich, książąt pomorskich i wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego. Z analizy kolejności wpisów i dowodów paleograficznych wynika, że kopiarz powstawał w latach 1418-1421, prawdopodobnie na przełomie 1418 i 1419 r. Opracowanie kopiarza należało do władzy opata Piotra Honigfelda (1402-37), który zlecił skopiowanie w pelplińskim skryptorium szeregu ksiąg liturgicznych i ekonomicznych. Z paleograficznego punktu widzenia kopiarz ma wiele powiązań z Liber usuum, spisanym w 1409 roku przez pelplińskiego mnicha Mikołaja Junge.

Bibliografia

  1. Frydrychowicz R., Geschichte der Cistercienserabtei Pelplin und ihre Bau- und Kunstdenkmäler, Düsseldorf (1905). [Google Scholar]
  2. Strehlke E., Doberan und Neu-Doberan (Pelplin), „ Jahrbücher des Vereins für mecklenburgische Geschichte und Altertumskunde” 34:1869. [Google Scholar]
  3. Westphal P., Ein ehemaliges Klosterterritorium in Pommerellen, Danzig 1905. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.