Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 123 (2015): Our Past

Articles

Priests from Warmia in the archdiocese of Gniezno in the 18 th century (until 1763)

  • Sławomir Zabraniak
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2015.123.186-196  [Google Scholar]
Published: 2015-06-30

Abstract

Cases of migration of candidates for the priesthood from their native dioceses were quite frequent in the pre-partition period. Priests from the former diocese of Warmia constituted a specific group among them. They worked in many dioceses of the Re-public of Poland and entered monastic life. Some of them engaged in pastoral and formation work in seminaries in the former Archdiocese of Gniezno. Priests from Warmia were willingly received there because of their knowledge of German, which was helpful in pastoral work among the German speaking minority arriving in great numbers from behind the western border. Information about the priests can be found in seminary records, visitation records as well as in bishops’ books of duties.

References

  1. Abraham W., Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII, Poznań 1962. [Google Scholar]
  2. Adamczewska G., Chłopskie najścia na dwory w Sieradzkiem w początkach XVIII w., „Rocznik Łódzki” 9(12) (1964), s. 242; [Google Scholar]
  3. Aleksandrowicz A., Wychowawcy i wychowankowie seminarium gnieźnieńskiego w latach 1602-1718, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 12 (1965), z. 4. [Google Scholar]
  4. Aleksandrowicz M., Początkowe dzieje seminarium duchownego w Gnieźnie (1602-1718), „Nasza Przeszłość” 24 (1966), s. 167-185. [Google Scholar]
  5. Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i miasteczek w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986, s. 474. [Google Scholar]
  6. Chodyński S., Zmiana kościołów w 1765 r., „Kronika Diecezji Włocławsko-Kaliskiej” 7(1913), nr 5, s. 148-150. [Google Scholar]
  7. Dukała J., Tollak (Thollack) Jakub Antoni (1707-1760), [w:] Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce (1651-2001), t. 2, cz. 1. [Google Scholar]
  8. Dworzaczek W., Wobec wojen śląskich i wojny siedmioletniej. Walki stronnictw, [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski, Poznań 1969. [Google Scholar]
  9. Gierowski J., Między saskim absolutyzmem a złotą wolnością. Z dziejów wewnętrznych Rzeczypospolitej w latach 1712-1715, Wrocław 1953. [Google Scholar]
  10. Goldberg J., Zarys gospodarczo-społecznego rozwoju ziemi wieluńskiej w XVI-XVIII w., „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Seria Etnograficzna” 5 (1961). [Google Scholar]
  11. Guldon Z., Wijaczka J., Żydzi wśród chrześcijan w miastach wielkopolskich w okresie przedrozbiorowym, „Nasza Przeszłość” 79 (1993), s. 149-197. [Google Scholar]
  12. I. Gieysztorowa, Ludność, [w:] Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 r., t. 1: A-N, red. A. Mączak, Warszawa 1981, s. 432. [Google Scholar]
  13. Karpiński A., W Walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  14. Konopczyński W. , Polska w dobie wojny siedmioletniej, Kraków-Warszawa 1911. [Google Scholar]
  15. Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821 czyli połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskim, t. 4, Poznań 1891. [Google Scholar]
  16. Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, t. 4, Poznań 1891. [Google Scholar]
  17. Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  18. Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (968-1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 18 (1969), s. 320-321. [Google Scholar]
  19. Labuda G., Szkice historyczne X-XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004. [Google Scholar]
  20. Mączak A., Upadek gospodarczy po wojnach szwedzkich, [w:] Zientara B., Mączak A., Ihnatowicz I., Landau Z., Dzieje gospodarcze Polski do roku 1939, Warszawa 1965. Gierowski J. A., Między saskim absolutyzmem, Bresalu 1953. [Google Scholar]
  21. Michałowski R., Początki arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, [w:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. J. Strzelczyk, J. Górny, Gniezno 2000, s. 29-39. [Google Scholar]
  22. Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce (1651-2001), t. 1, Dzieje, red. S. Rospond, Kraków 2001. [Google Scholar]
  23. Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce (1651-2001), t. 2, Biografie, red. J. Dukała, Kraków 2001. [Google Scholar]
  24. Od najazdu szwedzkiego do trzeciej wojny północnej, [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski, Poznań 1969, s. 699-703. [Google Scholar]
  25. Rejestry wybranych zapisek z akt działalności arcybiskupów gnieźnieńskich, wyd. Rybus, ABMK 3(1961), s. 316. [Google Scholar]
  26. Rusiński W., Gospodarka w dobie regresu, [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red. J. Topolski, Poznań 1979, s. 712-713. [Google Scholar]
  27. Rusiński W., W dobie upadku gospodarczego (1655-1793), [w:] Dzieje wsi wielkopolskiej, red. W. Rusiński, Poznań 1959, s. 70. [Google Scholar]
  28. Schletz A., Przyczynek do historii Zgromadzenia Misji w okresie rządów wizytatorskich ks. Michała Kownackiego, NP 1(1946), s. 132. [Google Scholar]
  29. Statuty kapituły metropolitalnej w Gnieźnie. Dekrety reformacyjne i ordynacje arcybiskupów z lat 1613-1810, oprac. i wyd. S. Librowski, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 41(1980). [Google Scholar]
  30. Warężak J., Rozwój uposażenia arcybiskupstwa w średniowieczu z uwzględnieniem stosunków gospodarczych w XIV i XV w., Lwów 1929. [Google Scholar]
  31. Wąs G., Dzieje Śląska od 1526 do 1806 roku, [w:] M. Czapliński, E. Kaszuba, G. Wąs, R. Żerelik, Historia Śląska, Wrocław 2002, s. 187-231. [Google Scholar]
  32. Wyczański A., Kuklo C., [w:] Historia Polski w liczbach. Ludność. Terytorium, red. A. Jezierski, Warszawa 1994, s. 23. [Google Scholar]
  33. Zabraniak S., Dzieje seminarium w Łowiczu, „Nasza Przeszłość” 114(2010), s. 135-157. Zabraniak S., Misjonarze św. Wincentego a Paulo w seminarium gnieźnieńskim (do 1795 r.), „Nasza Przeszłość” 112 (2009), s. 207-233. [Google Scholar]
  34. Zieliński Z., Kościół katolicki w krajobrazie minionej epoki. Studia i szkice, Lublin 2008. [Google Scholar]
  35. Zieliński Z., Wykład jubileuszowy ks. profesora Zygmunta Zielińskiego (Aula PWSD, 16 listopada 2002 r.). Objęcie Seminarium Gnieźnieńskiego przez Księży Misjonarzy w roku 1718, [w:] Pokłosie Jubileuszu 400-lecia Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, red. P. Podeszwa, W. Polak, Gniezno 2003. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.