Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 26 Nr 2 (2018)

Historia Kościoła i teologia pastoralna

Współczesne uwarunkowania posługi duchowej wobec chorych w Polsce – aspekty medyczne, prawne, duszpasterskie i ekumeniczne

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2018.26.2.291-310  [Google Scholar]
Opublikowane: 29.05.2019

Abstrakt

Od połowy XX w. pojawiło się sporo czynników, które w istotny sposób wpłynęły na zmianę kształtu posługi duchowej wobec chorych. W naukach medycznych dokonuje się współcześnie przejście od paradygmatu biomedycznego do holistycznego, a co za tym idzie, dowartościowuje się wpływ czynników kulturowych na przebieg procesu leczenia. To powoduje docenienie roli posługi duszpasterza w szpitalu. W zakresie prawa cywilnego w latach 90. XX stulecia w Polsce wprowadzono regulacje normujące relacje pomiędzy państwem a związkami wyznaniowymi, które dały gwarancje prawne dla posługi duchownych w szpitalach. Sobór Watykański II zapoczątkował reformę sakramentu namaszczenia chorych, co w sposób istotny przeobraziło formę duszpasterstwa chorych. Autor analizuje w tym zakresie najnowszą instrukcję na ten temat wydaną przez Konferencję Episkopatu Polski. Czwarta część artykułu nakreśla ekumeniczny wymiar pomocy duchowej dla chorych z innych wyznań, co obecnie ma coraz większe znaczenie praktyczne wobec narastających ruchów migracyjnych w Europie.

Bibliografia

  1. BEJDA G., KUŁAK-BEJDA A., Pacjent-katolik wobec zagadnień choroby i opieki zdrowotnej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 543-557. [Google Scholar]
  2. BIANCHI R.A., Uzdrowieni i zbawieni. Jezus leczy nasze rany, Kraków 2018. [Google Scholar]
  3. BIERNACKI M., NOWAK M.W., Jak poprawić satysfakcję pacjentów: zrozumieć sukces Cleveland Clinic, „Handel Wewnętrzny“, 5/2017 (370), s. 53-62. [Google Scholar]
  4. Dekret o ekumenizmie, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst łacińsko-polski, nowe tłumaczenie, Poznań 2008, s. 302-333. [Google Scholar]
  5. DUESBERG H., Ökumenische Zusammenarbeit im Krankenhaus, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 296-307. [Google Scholar]
  6. DÜREN P.Ch., Unctio extrema oder Krankensalbung?, Augsburg 2015. [Google Scholar]
  7. EIBACH U., Gesundheit und Krankheit. Anthropologische, theologische und ethische Aspekte, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 271-282. [Google Scholar]
  8. FIEDORCZUK J., FIEDORCZUK I., FIEDORCZUK-FIDZIUKIEWICZ J., Pacjent prawosławny wobec zagadnień choroby i opieki zdrowotnej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 560-572. [Google Scholar]
  9. FRONIEWSKI J., Sakrament namaszczenia chorych w nauczaniu XVI-wiecznych Ojców Reformacji, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 1/2014 (22), s. 51-66. [Google Scholar]
  10. FRONIEWSKI J., Sakrament namaszczenia chorych w praktyce liturgicznej i teologii Kościołów prawosławnych tradycji bizantyjskiej, „Teologia w Polsce” 1/2013 (7), s. 25-41. [Google Scholar]
  11. FRONIEWSKI J., Specyfika sakramentu namaszczenia chorych w Kościołach orientalnych, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 1/2013 (21), s. 55-68. [Google Scholar]
  12. GESTRICH R., Aus- und Fortbildung für Krankenhausseelsorge, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 330-340. [Google Scholar]
  13. GŁODOWSKA K.B., BENDOWSKA A., Transkulturowa opieka medyczna niezbędnym elementem w programach nauczania na uniwersytetach medycznych w Polsce, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 791-798. [Google Scholar]
  14. GÓRALSKI W., GÓRECKI E., KRUKOWSKI J., KRZYWDA J., MAJER P., ZUBERT B., Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. III/2, Księga IV. Uświęcające zadania Kościoła, Poznań 2011. [Google Scholar]
  15. HAART D., Die Rolle der Seelsorge im Wirtschaftsunternehmen Krankenhaus, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 42-57. [Google Scholar]
  16. Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski dotycząca posługiwania chorym i umierającym, „Akta Konferencji Episkopatu Polski” nr 29 (2017), s. 108-113. [Google Scholar]
  17. JAN PAWEŁ II, Encyklika Ut unum sint, Watykan 1995. [Google Scholar]
  18. Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 2002. [Google Scholar]
  19. KLEIN M., Krankheit und ihre Deutung in der Reformation, [w:] G. Thomas, I. Karle (red.), Krankheitsdeutung in der postsäkularen Gesellschaft. Theologische Ansätze im interdisziplinären Gespräch, Stuttgart 2009, s. 274-289. [Google Scholar]
  20. KLESSMANN M., Ausblick: Krankenhausseelsorge als Dienst der Kirche in der pluralen Gesellschaft, [w:] M. Klessmann (red.), Handbuch der Krankenhausseelsorge, Göttingen 20134, s. 341-350. [Google Scholar]
  21. Kodeks Prawa Kanonicznego, Poznań 1984. [Google Scholar]
  22. Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r., „Dziennik Ustaw” 1998, nr 51, poz. 318. [Google Scholar]
  23. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, „Dziennik Ustaw” 1997, nr 78, poz. 483. [Google Scholar]
  24. KRAKOWIAK CZ., Sakramenty uzdrowienia. Zagadnienia wybrane, Lublin 2016. [Google Scholar]
  25. KRUKOWSKI J., Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  26. KWIATKOWSKI D., Namaszczenie chorych – spotkanie osoby chorej z Chrystusem uzdrawiającym, [w:] K. Porosło (red.), W Jego ranach nasze zdrowie. Teologia sakramentów uzdrowienia, Kraków 2015, s. 127-172. [Google Scholar]
  27. LANKAU A., Rola przekonań religijnych w sprawowaniu opieki medycznej, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 274-288. [Google Scholar]
  28. LEKAN J., Namaszczenie chorych czy ostatnie namaszczenie?, „Roczniki Teologiczne”, t. LXIV (2107), z. 2 (Teologia dogmatyczna), s. 135-151. [Google Scholar]
  29. LEWKO J., Holistyczny model opieki nad chorym, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 289-299. [Google Scholar]
  30. ŁUKASZUK C.R., KRAJEWSKA-KUŁAK E., Satysfakcja z opieki jako istotny element jakości opieki medycznej nad pacjentem, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 302-314. [Google Scholar]
  31. MERLINO J.I., RAMAN A., Health Care’s Service Fanatics, „Harvard Business Review” May 2013, Vol. 91 Issue 5, s. 108-116. [Google Scholar]
  32. OSTRZYŻEK A., MARCINKOWSKI J.T., Biomedyczny versus holistyczny model zdrowia a teoria i praktyka kliniczna, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 4/2012 (93), s. 682-686. [Google Scholar]
  33. PAPIESKA RADA DO SPRAW JEDNOŚCI CHRZEŚCIJAN, Dyrektorium w sprawie realizacji zasad i norm dotyczących ekumenizmu, „Communio” 2/1994 (80), s. 3-93. [Google Scholar]
  34. RAKOCZY B., Ustawa o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  35. RIEGER H.-M., Gesundheit. Erkundungen zu einem menschenangemessenen Konzept, Leipzig 2013. [Google Scholar]
  36. Sakrament chorych. Obrzędy i duszpasterstwo, Katowice 1993. [Google Scholar]
  37. SAMBOR P., Sakrament namaszczenia chorych, [w:] K. Porosło, R.J. Woźniak (red.), Znaki tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, Kraków 2018, s. 419-455. [Google Scholar]
  38. SARNACKA E., Prawa pacjenta odmiennego kulturowo, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 113-132. [Google Scholar]
  39. SKOWRONEK A., Chorzy i ich sakrament, Włocławek 1997. [Google Scholar]
  40. SOJKA J., KORCZAGO A., Pacjent protestant wobec zagadnień choroby i ochrony zdrowia, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 574-591. [Google Scholar]
  41. Ustawa z 13 maja 1994 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, „Dziennik Ustaw” 1994, nr 73, poz. 323. [Google Scholar]
  42. Ustawa z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, „Dziennik Ustaw” 2013, poz. 1169. [Google Scholar]
  43. Ustawa z 17 maja 1989 r. o wolności sumienia i wyznania, „Dziennik Ustaw” 1989, nr 25, poz. 155. [Google Scholar]
  44. Ustawa z 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, „Dziennik Ustaw” 1991, nr 66, poz. 287. [Google Scholar]
  45. Ustawa z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, „Dziennik Ustaw” 2009, nr 52, poz. 417. [Google Scholar]
  46. VAN DAMME-OSTAPOWICZ K., Kontekst kultury w opiece zdrowotnej na świecie, [w:] E. Krajewska-Kułak, A. Guzowski, G. Bejda, A. Lankau (red.), Pacjent „inny” wyzwaniem opieki medycznej, Poznań 2016, s. 229-241. [Google Scholar]
  47. ZIMMERLING P., Krankheit und Krankenheilung. Ein Vergleich zwischen der lutherischen Agende „Dienst an Krankheit” und dem pfingstlich-charismatischen Programm der Krankenheilung, [w:] G. Thomas, I. Karle (red.), Krankheitsdeutung in der postsäkularen Gesellschaft. Theologische Ansätze im interdisziplinären Gespräch, Stuttgart 2009, s. 563-579. [Google Scholar]
  48. ZIZIOULAS J., Illness and Healing in Orthodox Theology, Alhambra (CA) 2016. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora