Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 30 Nr 2 (2022)

Teologia pastoralna

Różnice w recepcji jednostek przepowiadania na przykładzie homilii wygłoszonej przez ks. Mirosława Drzewieckiego 13 stycznia 1982 roku we wrocławskiej katedrze

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2022.30.2.171-194  [Google Scholar]
Opublikowane: 08.02.2023

Abstrakt

Zasadnicze pytanie postawione w niniejszym tekście brzmi: w jaki sposób funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej oraz Służby Bezpieczeństwa PRL odbierali i interpretowali homilie i kazania głoszone podczas nabożeństw w kościołach, szczególnie w okresie stanu wojennego wprowadzonego przez władze komunistyczne w Polsce 13 grudnia 1981 i trwającego do 22 lipca 1983 roku. Autorzy opierają wywód na homilii wygłoszonej przez wrocławskiego duszpasterza akademickiego ks. Mirosława Drzewieckiego w katedrze wrocławskiej 13 stycznia 1982 roku, za którą duchowny został oskarżony o przestępstwo rozpowszechniania fałszywych informacji mogących wywołać niepokój publiczny lub rozruchy. Na podstawie niepublikowanych dotychczas materiałów, zgromadzonych w archiwach Instytutu Pamięci Narodowej, poznajemy wizję samego kaznodziei oraz to, jakie cele przyświecały księdzu głoszącemu omawiane kazanie. Następnie jesteśmy zapoznawani z odbiorem treści homilii przez uczestników Eucharystii (m.in. innego duchownego i nastoletnią dziewczynę), którzy zostali przesłuchani jako świadkowie w sprawie przeciw ks. Drzewieckiemu, by w końcu na podstawie raportów oraz pytań stawianych duchownemu i świadkom poznać sposób odbioru treści usłyszanych w kościele przez funkcjonariuszy resortów siłowych władz komunistycznych. Autorzy próbują wyciągnąć wnioski natury ogólnej – zaobserwować, w jaki sposób osoby nieprzychylnie nastawione do Kościoła katolickiego mogą interpretować teksty głoszone w czasie nabożeństw przez duchownych oraz czy to negatywne nastawienie w jakiś sposób zaciemnia sposób odbioru przekazywanych treści.

Bibliografia

  1. Akta śledztwa przeciwko ks. Mirosławowi Drzewieckiemu, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 35/98. [Google Scholar]
  2. Akt oskarżenia w sprawie przeciwko Mirosławowi Drzewieckiemu, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 35/98. [Google Scholar]
  3. Białkowski K., Ks. Drzewiecki z medalem 100-lecia odzyskania niepodległości, www.wroclaw.gosc.pl/doc/6772961.Ks-Drzewiecki-z-medalem-100-lecia-odzyskania-niepodleglosci [dostęp: 1.11.2022]. [Google Scholar]
  4. Bogaczewisz S., Biogramy: Drzewiecki Mirosław, www.encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/15671,Drzewiecki-Miroslaw.html [dostęp: 1.11.2022]. [Google Scholar]
  5. Broński W., Krok D., Wpływ czynników emocjonalnych na odbiór kazania, „Przegląd Homiletyczny” 12 (2008), s. 177–190. [Google Scholar]
  6. Dekret z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym, Internetowy System Aktów Prawnych, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19810290154 [dostęp: 14.10.2022]. [Google Scholar]
  7. Dokumentacja dotycząca działalności kleru. Zaangażowanie Kościoła w okresie stanu wojennego (naruszenia przepisów), [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, BU 1283/1666/D. [Google Scholar]
  8. Drączkowski F., Patrologia, Pelplin–Lublin 1998. [Google Scholar]
  9. Drzewiecki M., Naprawdę wolni. Kazania z lat 1981–1988, Paryż 1989. [Google Scholar]
  10. Grzegorz Wielki, Homilie na Ewangelie, Warszawa 1969. [Google Scholar]
  11. Grzegorz Wielki, Księga reguły pasterskiej, Poznań 1948. [Google Scholar]
  12. Karmię was tym, czym sam żyję. Ojcowie Kościoła komentują niedzielne czytania biblijne: rok B, Starowieyski M. (red.), Kraków 2014. [Google Scholar]
  13. Kazanie ma podwójne życie. Z ks. Mirosławem Drzewieckim rozmawia Jolanta Ostrowska, „Niedziela dolnośląska” 50 (2005), www.niedziela.pl/artykul/44894/nd/Kazanie-ma-podwojne-zycie [dostęp: 1.11.2022]. [Google Scholar]
  14. Klemens św., Drugi List do Koryntian, [w:] E. Staniek, Wielcy mówcy Kościoła starożytnego. Antologia, Kraków 2007, s. 61–67. [Google Scholar]
  15. Klessman M., Pastoralpsychologie. Ein Lehrbuch, Brühl 2004. [Google Scholar]
  16. Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego, Poznań 2004. [Google Scholar]
  17. Kowalski R., Słuchacz jako współtwórca homilii, „Polonia Sacra” 25 (2021), s. 79–97. [Google Scholar]
  18. Krok D., Rola zaangażowania religijnego w odbiorze treści kazań: analiza psychologiczna, „Przegląd Homiletyczny” 10 (2006), s. 105–116. [Google Scholar]
  19. Notatka służbowa, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  20. Orygenes, Homilie o Pieśni nad Pieśniami. Homilia pierwsza, [w:] E. Staniek, Wielcy mówcy Kościoła starożytnego. Antologia, Kraków 2007, s. 104–113. [Google Scholar]
  21. Postanowienie o zasięgnięciu opinii biegłego, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  22. Protokół przesłuchania podejrzanego Mirosława Drzewieckiego z dnia 11 maja 1982 r., [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  23. Protokół przesłuchania świadka Andrzeja Dziełaka, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  24. Protokół przesłuchania świadka Marii Teresy Kudyby, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  25. Rydz E., Psychologiczne aspekty przepowiadania, [w:] Mowa żywa. Wybrane aspekty komunikacji kaznodziejskiej, J. Twardy, W. Broński, J. Nowak (red.), Kielce 2005, s. 56–71. [Google Scholar]
  26. Schulz von Thun F., Miteinander reden 1: Störungen und Klärungen: Allgemeine Psychologie der Kommunikation, Hamburg 2008. [Google Scholar]
  27. Schulz von Thun F., Klarkommen mit sich selbst und anderen: Kommunikation und soziale Kompetenz. Reden Aufsätze, Dialoge, Hamburg 2007. [Google Scholar]
  28. Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje. Tekst polski, nowe tłumaczenie, M. Przybył (red.), Poznań 2002, s. 478–508. [Google Scholar]
  29. Stachowicz P., Stanowisko i działalność hierarchii i kleru Kościoła Rzymskokatolickiego wobec stanu wojennego w Polsce. Praca magisterska pod kierunkiem płk dr Józefy Siemaszkiewicz, Warszawa 1985, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, BU 01521/2394. [Google Scholar]
  30. Stenogram z kazania wygłoszonego przez ks. Mirosława Drzewieckiego w dniu 13.01.82 r. podczas nabożeństwa w intencji internowanych i uwięzionych – w katedrze wrocławskiej o godz. 18.30, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]
  31. Stenogram z rozmowy z ks. Mirosławem Drzewieckim, przeprowadzonej w gmachu KWMO we Wrocławiu w dniu 15.01.82 r. w godz. 10.00–16.00, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 35/98. [Google Scholar]
  32. Wybrane przykłady negatywnej działalności Kościoła w okresie stanu wojennego /14.12–31.12.1981 r./, [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, BU 1405/56. [Google Scholar]
  33. Z dnia na dzień. Serwis informacyjny Regionalnego Komitetu Strajkowego NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk nr 7/166, Wrocław 15–16 stycznia 1982 r., [w:] Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Wr 101/6553. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.