Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 119 (2013): Our Past

Articles

Preparation for priesterhood in the archdiocese of Gdańsk after the councile of Trent (1577-1660)

  • Sławomir Zabraniak
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2013.119.67-88  [Google Scholar]
Published: 2013-06-30

Abstract

Among the directives of the Council of Trent were those concerning the preparation of candidates for priesthood. The Ordinaries were obliged to take care of engaging candidates for priesthood. The  result was the foundation of theological seminaries and greater care for the intellectual and ascetic formation of the future priests. In The Archdiocese of Gdańsk until 1660 there were two theological seminaries in Kalisz and Gniezno and an erection of a further one was planned in Kamień (Krajeński) for the candidates of German language. Their activity, although very limited as far as the possibility of educating the candidates for priesthood is considered, gave rise to a new direction in the formation for priesthood. In the following centuries the theological seminary became obligatory for all candidates for higher orders. The seminaries of Kalisz and Gniezno, founded by the Primate Stanisław Karnkowski, were meant to house 12 alumni, entirely on the cost of the Archdiocese. The first seminary began to function in 1593 at the Jesuit College, with the Jesuits as managers and lecturers. It functioned until 1621, when the seminarists were moved to Gniezno. The second seminary was founded by the Primate in the capital of the Archdiocese in 1602, at the Cathedral. It was managed by the diocesan priests. It existed – despite various obstacles – throughout the whole period in question.

References

  1. Constitutiones synodi archidioecesis Gnesnensis sub Stanislao in Słupow Szembek archiepiscopo Gnesnensi Lovicii anno Domini 1720 die 26 Augusti celebratae, Varsaviae 1720. [Google Scholar]
  2. Dokumenty soborów powszechnych. Tekst łaciński i polski, t. 4: (1511-1870): Lateran V, Trydent, Watykan I, opr. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2004. [Google Scholar]
  3. Sawicki J., Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne, t. 5: Synody archidiecezji gnieźnieńskiej i ich statuty, Warszawa 1950. [Google Scholar]
  4. Synodus Dioecesana Gnesnensis, celebrata Lovicii, Anno Christi MDXCIII die XXIX Mensis Martii. Excusa Posnaniae in Officina Typographica, Viduae et haeredum Ioannis Wolrabi, [Posnaniae 1603]. [Google Scholar]
  5. Aleksandrowicz M., Początki Seminarium Duchownego w Gnieźnie (1602-1718), [w:] Księga Jubileuszowa Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie 1601-2002, pod red. P. Podeszwy, W. Polaka, Gniezno 2002, s. 17-23. [Google Scholar]
  6. Aleksandrowicz M., Początkowe dzieje seminarium duchownego w Gnieźnie (1602-1718), NP 24(1966), s. 167-185. [Google Scholar]
  7. Aleksandrowicz M., Seminarium duchowne w Gnieźnie w latach 1602-1718, [w:] Studia Historyczne, t. 2, pod red. M. Żywczyńskiego, Z. Zielińskiego, Lublin 1968, s. 267-315. [Google Scholar]
  8. Aleksandrowicz M., Stanisław Szembek, arcybiskup gnieźnieński (1706-1721), „Studia Gnesnensia” 1(1975), s. 29-49. [Google Scholar]
  9. Aleksandrowicz M., Wychowawcy i wychowankowie seminarium gnieźnieńskiego w latach 1602-1718, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 12(1965), z. 4, s. 111-132. [Google Scholar]
  10. Banaszak M., Początki kolegium jezuickiego i seminarium duchownego w Poznaniu, [w:] Sacrum Poloniae Millenium, t. 10, Rzym 1964, s. 509-511. [Google Scholar]
  11. Barycz H., Burszowic, [w:] Polski Słownik Biograficzny (dalej PSB), t. 3, Kraków 1937, s. 140. [Google Scholar]
  12. Gręźlikowski J., Przygotowanie kandydatów do kapłaństwa w diecezji włocławskiej w świetle potrydenckich synodów diecezjalnych, „Prawo Kanoniczne” 45(2002), nr 1-2, s. 251-281. [Google Scholar]
  13. Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821 czyli połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskim, t. 3, Poznań 1889. [Google Scholar]
  14. Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry gnieźnieńskiej od roku 1000 do dni naszych, t. 3, Gniezno 1883. [Google Scholar]
  15. Kujawski T., Uposażenie seminariów duchownych według Soboru Trydenckiego, „Studia Gnesnensia” 2(1976), s. 189-203. [Google Scholar]
  16. Litak S., Od reformacji do oświecenia. Kościół katolicki w Polsce nowożytnej, Lublin 1994. [Google Scholar]
  17. Piechnik L., Akademie i uczelnie jezuickie, [w:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 2: Od odrodzenia do oświecenia, cz. 2: Teologia neoscholastyczna i jej rozwój w akademiach i szkołach zakonnych, pod red. M. Rechowicza, Lublin 1975, s. 51-101. [Google Scholar]
  18. Piechnik L., Działalność jezuitów na polu szkolnictwa w Poznaniu, NP 30(1969), s. 171-210. [Google Scholar]
  19. Piechnik L., Jezuici a seminarium diecezjalne w Kaliszu 1593-1620, NP 20(1964), s. 113-147. [Google Scholar]
  20. Piechnik L., Powstanie i rozwój jezuickiej „Ratio studiorum” (1548-1599), Kraków 2003. [Google Scholar]
  21. Piechnik L., Seminaria diecezjalne w Polsce prowadzone przez jezuitów od XVI do XVIII wieku, Kraków 2001. [Google Scholar]
  22. Piechnik L., Seminarium diecezjalne w Poznaniu w latach 1564-1614, NP 61(1984), s. 93-109. [Google Scholar]
  23. Przyboś A., Akademia Krakowska w drugiej połowie w. XVII, [w:] Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1364-1764, t. 1, pod red. K. Lepszego, Kraków 1964, s. 309-351. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.