Powierzchnia województwa sandomierskiego wynosiła 25790 km2. W XVI w. obejmowało 3059 osad, z czego 380 było siedzibami parafii katolickich. Artykuł dotyczy charakteru i rozmieszczenia prepozytorów szpitalnych (tj. składających się z odrębnej fundacji, kościoła i urzędu prepozyta) oraz domów dla ubogich, którymi zarządza proboszcz parafii. Liczba chorych i starszych, inwalidów i sierot rzadko przekraczała 0,5% ogółu mieszkańców parafii. W niektórych parafiach te instytucje charytatywne utrzymywały się całkowicie z jałmużny. W niektórych, zwłaszcza w miastach, mogli liczyć na pomoc bractw miłosierdzia i sodalicji ubogich. W Sandomierzu szpital miejski prowadził Klasztor Świętego Ducha. W 1643 r. biskup krakowski Jakub Zadzik przeznaczył miejscowe dziesięciny na budowę szpitala dla duchowieństwa emerytowanego. Jednak wiele lat później jedynym domem, jaki można było tam znaleźć, był prowizoryczny dom dla ubogich. Szpital powstał dopiero na początku XVIII w. Szpitale klasztorne przynajmniej w części zajmowały się leczeniem chorych. Tego typu infirmerie znajdowały się w klasztorze benedyktynów przy ul. Św. Góra Krzyżowa i klasztor benedyktynek w Radomiu.