Salta al menu principale di navigazione Salta al contenuto principale Salta al piè di pagina del sito

V. 92 (1999): Nasza Przeszłość

Artykuły

Walka o dusze czy o narodowość? Polityka rosyjska wobec Kościoła greckokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1905

  • Stanisław Wiech
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1999.92.267-309  [Google Scholar]
Pubblicato: 1999-12-30

Abstract

Decyzja o likwidacji Kościoła greckokatolickiego była jednym ze środków karnych, jakie władze rosyjskie wprowadziły w Królestwie Polskim po stłumieniu powstania styczniowego (1863-64). Ideologiczne i polityczne uzasadnienie tej polityki obejmowało takie żądania, jak naprawienie krzywd historycznych, utorowanie drogi powrotowi spolonizowanych Rusinów do ich dawnego dziedzictwa (tj. Rosji i Cerkwi prawosławnej) oraz wzmocnienie elementów rosyjskich w Polsce. Żandarmeria, która pełniła funkcję policji politycznej, zarówno brała udział, jak i nadzorowała akcję przeciwko Kościołowi unickiemu. Przyglądała się i monitorowała zdumiewająco szerokie spektrum zjawisk, m.in. decyzje administracji rosyjskiej i ich skutki, klimat opinii wśród duchowieństwa greckokatolickiego i prawosławnego, reakcje unickie na represje i reformy. Dokonywała oceny powodzenia lub niepowodzenia oficjalnej polityki, procesów zmian świadomości religijnej i narodowej ludności Podlasia oraz pomocy duchowieństwa rzymskokatolickiego prześladowanym unitom. Raporty, zalecenia i wnioski, stanowią ważne źródło historyczne, które ukazuje zaangażowanie rosyjskiej policji politycznej w likwidację struktury cerkwi greckokatolickiej, dezorientowania i namawiania unitów oraz wzmocnienia prawosławia.

Riferimenti bibliografici

  1. AIstomin, Oczerednyje woprosy w Priwislinksom..., [nie pag.]; Tenże, Sowriemiennoje położenije „polskogo w oproś a ” w Priwislinskom kraje, Moskwa 1905. [Google Scholar]
  2. Bańkowski E. , Ruś chełmska od czasów rozbioru Polski, Lwów 1887. [Google Scholar]
  3. Boudou A. , Stolica święta a Rosja. Stosunki dyplomatyczne między niemi w XIX stuleci, t. 2, Kraków 1930. [Google Scholar]
  4. Chotkowski W., Dzieje zniweczenia św. Unii na Białorusi i Litwie w świetle pamiętników Siemaszki. Kraków 1898. [Google Scholar]
  5. Lewandowski J., Likwidacja obrządku greckokatolickiego w Królestwie Polskim w latach 1864-1875, „Annales UMCS” sec. F. 1966. [Google Scholar]
  6. Rejnke N.,Oczerk zakonodatielstwa Carstwa Polskogo (1807-1881), S-Petersburg 1902. [Google Scholar]
  7. Soszyński R., 400-lecie Unii Brzeskiej 1596-1996, Marki-Struga [1996]. [Google Scholar]

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.