Aller directement au menu principal Aller directement au contenu principal Aller au pied de page

Vol. 57 (1982): Nasza Przeszłość

Artykuły

Dzieje parafii Pilica w okresie przedrozbiorowym

  • Henryk Błażkiewicz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1982.57.171-210  [Google Scholar]
Publiée: 1982-06-30

Résumé

Parafia Pilica, w granicach diecezji Kieleckiej znalazła się dopiero od dnia 28 XII 1882 r., mając za sobą już około 600-letnią historię swej działalności. Pierwsza źródłowa informacja o kościele w Pilicy i życiu parafialnym pochodzi z r. 1325, a podają ją akta kamery apostolskiej. Niniejsza publikacja jest pierwszą próbą syntetycznego ujęcia życia religijnego na tym terenie, sporządzoną w oparciu o obszerną pracę autora pt.: "Pilica - Studium historyczne" pozostającą w maszynopisie z r. 1979. W najstarszych dokumantach wizytacyjnych diecezji krakowskiej o parafii w Pilicy i jej kościele nie mamy żadnej wzmianki. Dopiero z wizytacji przeprowadzonej w listopadzie 1598 r. dowiadujemy się, że poza miastem, na górze w Starej Pilicy jest kośoiół drewniany św. Piotra, wybudowany przed dwudziestu laty na miejsce starego kościoła, który uległ rozpadowi pod wpływem czasu. Ten właśnie kościół rozebrany około 1575 r. był pierwszym kościołem parafialnym w Pilicy po erygowaniu w niej parafii. Czas jego powstania należałoby odnieść do wieku XI lub XII. Położona w prowincji krakowskiej i kasztelanii lelowskiej parafia Pilica, należała od początku swego istnienia do diecezji krakowskiej przy czym do roku 1334 wchodziła w skład dekanatu Irządze, a następnie została przyłączona do dekanatu lelowskiego. Największy przełom w dotychczasowych dziejach osady oraz w jej życiu religijnym nastąpił w XIV i XV wieku kiedy to w r. 1393 Pilica otrzymała prawa miejskie. Kolejne lata przyniosły dynamiczny rozwój parafii, powstanie nowych kościołów i klasztoru, wprowadzenie reform potrydenckich, nowych instytucji społeczno-religijnych. Dotkliwe spustoszenia przyniosły miasteczku i okolicznym wsiom dopiero wojska szwedzkie w XVII i XVIII wieku.

Références

  1. Bujak T., Studia nad osadnictwem Małopolskim, w: Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, t. 47 Kraków 1985. [Google Scholar]
  2. Chodynicki K., Reformacja w Polsce, Warszawa 1921. [Google Scholar]
  3. Księga dochodów beneficjów Diecezji Krakowskiej z r. 1529, Wrocław—-Warszawa,—Kraków 1968. [Google Scholar]
  4. Kumor B., Powstanie i rozwój sieci parafialnej w Małopolsce Południowej do końca XVI w., w: ,Prawo Kanoniczne”, Warszawa 1083, R. VI Nr. 1—4. [Google Scholar]
  5. Kumor B., Protestancka Reformacja na Ziemiach Polskich w: Historia Kościoła w Polsce, Poznań—Warszawa 1974, t. I cz. 2. [Google Scholar]
  6. Surowiecki W., Wybór pism, Warszawa 1957. [Google Scholar]
  7. Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów, Warszawa 1968. [Google Scholar]
  8. Wiśniewski J., Pilica, w: Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w olkuskim, Marjówka 1933. [Google Scholar]
  9. Wiśniowski E., Sieć szkół parafialnych w Wielkopolsce i w Małopolsce w początkach XVI w., w: „Roczniki Humanistyczne” KUL t. XV z. 2, 1967. [Google Scholar]

Téléchargements

Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.