Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 85 (1996): Nasza Przeszłość

Artykuły

Studia w małopolskiej prowincji reformatów 1623-1865

  • Henryk Błażkiewicz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1996.85.99-136  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1996

Abstrakt

"Fratres minores strictioris observantiae", zwani reformatorami, przybyli do Polski w 1622 roku. W następnym roku utworzyli dwie kustodie: małopolską i wielkopolską, które w 1639 roku stały się prowincjami. Ponieważ zakonnikom zakazano studiowania na uniwersytecie lub w studium generale, reformaci organizowali studia we własnych domach zakonnych. Organizację studiów, nauczaną doktrynę i metody nauczania regulowały statuty kustodii z lat 1629 i 1638 oraz statuty prowincjalne ustalone z lat 1643 i 1747. Kandydaci przyjmowani po ukończeniu szkoły parafialnej uczyli się łaciny, retoryki, ascezy i mistycyzmu zgodnie z nauką św. Bonawentury. Następnie przez trzy lata studiowali filozofię Dunsa Szkota, a w końcu teologię spekulatywno-moralną przez trzy lata – cztery od 1696 r. Scholastyczna metoda nauczania obejmowała wykłady, wieczorne dyskusje nad prezentowanym materiałem i sobotnie dysputy. Przed pierwszym rozbiorem Polski w 1772 r. w województwie małopolskim liczba zakonników wynosiła 438 (w tym 78 uczniów) w 18 klasztorach. W tym czasie w trzech klasztorach wykładano teologię dogmatyczną, w dwóch teologię moralną, w jednym prawo kanoniczne i sztuki wyzwolone, a filozofię w czterech. Wszyscy nauczyciele zdawali egzaminy przed członkami władz wojewódzkich, a wśród nich byli znani teolodzy i pisarze religijni, m.in.: Benedykt Bułakowski (1585-1654), Franciszek Rychłowski (1611-1673), Chryzostom Dobrosielski (1605-1676), Antoni Węgrzynowicz (1657-1721), Florian Jaroszewicz (1684-1771) i Stanisław Kleczewski (1714-1776).

Bibliografia

  1. Chotkowski W., Historia polityczna Kościoła Galicji za rządów Marii Teresy, t. 1, Krakow 1909. [Google Scholar]
  2. Górski K., Od religijności do mistyki, cz. 1, 966-1795, Lublin 1962. [Google Scholar]
  3. Grabmann M., Die Geschichte der scholastischen Methode, t. 2, Freiburg 1911. [Google Scholar]
  4. Holzapfel H., Handbuch der Geschichte des Franziskanerodens, Freiburg 1909. [Google Scholar]
  5. Jaroszewicz F., Matka Świętych Polska, t. 1, Poznań 1893. [Google Scholar]
  6. Kantak K., Bernardyni Polscy, Lwów 1933. [Google Scholar]
  7. Koralewicz A., Additament do kronik Braci Mniejszych św. Franciszka, Warszawa 1722. [Google Scholar]
  8. Mystkowski O., Dalszy ciąg przydatku do kronik Braci Mniejszych św. Franciszka, 1806. [Google Scholar]
  9. Pelczar S., Zarys dziejów kaznodziejstwa w Polsce, Kraków 1917. [Google Scholar]
  10. Zalewski L., Biblioteka Seminarium Duchownego w Lublinie i biblioteki klasztorne w diecezji lubelskiej i podlaskiej, Warszawa 1926. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.