Ir al menú de navegación principal Ir al contenido principal Ir al pie de página del sitio

Vol. 66 (1986): Nasza Przeszłość

Artykuły

Parafia Pilica w latach 1914-1945

  • Henryk Błażkiewicz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1986.66.213-263  [Google Scholar]
Publicado: 1986-12-30

Resumen

W dziejach istniejącej od siedmiu wieków parafii Pilica do najbogatszych w wydarzenia należą lata 1914-1945. Okres ten rozpoczął się czterema tygodniami nieustannych walk na początku I wojny światowej. Władza rosyjska została zniesiona po 101 latach, ale początkowo została zastąpiona przez okupację austriacką. Dopiero 11 listopada 1918 roku parafia wkroczyła w 21-letni okres międzywojenny w odrodzonej Polsce. Okupacja hitlerowska rozpoczęła się 4 września 1939 roku. Pilica pozostawała w granicach tzw. Generalnego Gubernatorstwa przez 5 lat i 136 dni. Została wyzwolona przez Armię Radziecką 17 stycznia 1945 r. W 1914 r. parafia liczyła 9140 wiernych, w 1939 r. już tylko 7587, a 23 kwietnia 1945 r. już ponad 9000. Obejmowała miasto Pilica i 14 wsi. Parafia należała do diecezji kieleckiej, do dekanatu Olkusz, a od końca 1918 r. – do dekanatu Pilica. Ośrodkiem życia religijnego był kościół parafialny św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. Dawny kościół parafialny św. Piotra i Pawła spłonął podczas działań wojennych 17 stycznia 1945 r. W Pilicy znajdował się także kościół reformatów i mały kościół szpitalny, a także kaplice w czterech wsiach. Obszar parafii był zróżnicowany etnicznie i religijnie. W 1909 r. zamieszkiwało je 5137 Żydów. W 1939 r. było ich zaledwie 1763. Posiadali synagogę, siedem domów modlitwy i cztery szkoły. Protestanci mieli także w Pilicy własną kaplicę. W 1909 r. zgromadziło się tam 102 wiernych, w 1939 r. już tylko 17.

Citas

  1. Antecka J., Droga wiodła z Szyc, „Dziennik Polski” R. XXX Nr 264) 9545) Kraków 12 XI 1974. [Google Scholar]
  2. Błażkiewicz H., Pilica — Studium historyczne, Gdańsk 1979. [Google Scholar]
  3. Madejeżyk Cz. , Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce, Warszawa 1970. [Google Scholar]
  4. Pieleszka A. , Zaginiony ślad, Warszawa 1972. [Google Scholar]
  5. Racki H., Śląski wrzesień, Wrocław 1972. [Google Scholar]
  6. Trzebiński W., Borkiewicz A. , Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815—1818, w: Dokumentacja Geograficzna, PAN Instytut Geografii, Warszawa 1956. [Google Scholar]
  7. Ważniewski Wł., Walki partyzanckie nad Nidą. 1939—1945, Warszawa 1969. [Google Scholar]

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Artículos similares

También puede {advancedSearchLink} para este artículo.