Abstrakt
Despite the fact that there exists a substantial amount of scientific works dedicated to various aspects of illness, suffering, dying and death – all the research still appears to be incomplete. Very often they offer only one point of view, are very limited or not coherent. One can’t help but doubt, if it is possible at all to write a fully objective and “to the point”, short philosophical essay about the complicated “world of illness”, human suffering, dying and death. That problem seems being increased by the fact, that every time the words in those dramatic matters are spoken, there is no empirical verification of the thesis or any proof for the truthfulness of the established results. It is set on theoretical analysis of what best describes the unfathomable “mystery”. That’s why it looks as if only philosophy is a knowledge domain competent enough to, by “asking about the human being”, show his living status, destiny and cause. The most suitable area of research is the metaphysical fragility of the human’s life, which includes the suffering, pain, illness and death. And all of them are what the human nature (spiritual and carnal) is composed of.
Bibliografia
Aramini M., Bioetyka dla wszystkich, tłum. L. Wyganowska, Kraków 2011.
Aszyk P., Granice leczenia, Warszawa 2006.
Balthasar H.U. von, Radość a krzyż, „Concilium – wybór artykułów” 1–10 (1968), Poznań 1969.
Bałabuch A., Cierpienie – przekleństwo czy szansa człowieka?, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 3 (1995), nr 1, s. 103–110.
Czachorowski M., hasło: Cierpienie, [w:] Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 2, red. A. Maryniarczyk, Lublin 2001, s. 189–191.
Dec I., Transcendencja człowieka w przyrodzie, Wrocław 1994.
Dręgowska J., Jednostkowość procesu umierania wobec współczesnej tabuizacji i instytucjonalizacji śmierci, [w:] W drodze do brzegu życia, t. 12, red. E. Krajewska-Kułak i in., Białystok 2014, s. 391–400.
Ferngren G.B., The Status of Defective Newborns from Late Antiquity to the Reformation, [w:] Euthanasia and the Newborn. Conflicts Regarding Savings Lives, red. R.C. McMillan, T.H. Jr. Engelhardt, S. Spicker, Boston 1987, s. 229–239.
Frankl V., Homo patiens, tłum. R. Czarnecki i J. Morawski, Warszawa 1984.
Gałaś M., Człowiek wobec cierpienia, [w:] Radość i cierpienie. Fenomenologia rozwoju człowieka, red. H. Romanowska-Łakomy, Olsztyn 2000.
Gilson È., Duch filozofii średniowiecznej, tłum. J. Rybałt, Warszawa 1958.
Gogacz M., Wprowadzenie do etyki chronienia osób, Warszawa 1995.
Heidegger M., Bycie i czas, tłum. B. Baran, Warszawa 2008.
Hinton J., Dying, London 1967.
Irek W., Koniec czy początek? Szkice o godnym starzeniu się i umieraniu, Wrocław 2009.
Jan Paweł II, Przemówienie w szpitalu „Villa Betania” w Rzymie (z dnia: 19.12.1982 r.), [w:] Insegnamenti di Giovanni Paolo II, V, 3 (1982).
Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników XV Międzynarodowego Kongresu Federacji Stowarzyszeń Lekarzy Katolickich (z dnia: 3.10.1982 r.), [w:] Insegnamenti di Giovanni Paolo II, V, 3 (1982).
Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris, „Acta Apostolicae Sedis” 76 (1984).
Jan Paweł II, List apostolski Salvifici doloris, Rzym 1984.
Jan Paweł II, Przemówienie do chorych w szpitalu w Cagliari (z dnia: 20.10.1985 r.), [w:] Insegnamenti di Giovanni Paolo II, VIII, 2 (1985).
Jan Paweł II, Audiencja generalna (z dnia: 8.10.1986 r.), [w:] Insegnamenti di Giovanni Paolo II, IX, 2 (1986).
Janowski A., „Śmierci, śmierć cię czeka”. Hermeneutyka wobec tajemnicy śmierci, „Humaniora. Czasopismo Internetowe” (2013), nr 1, s. 77–86.
Jaspers K., Sytuacje graniczne, tłum. A. Staniewska i M. Skwieciński, [w:] R. Rudziński, Jaspers, Warszawa 1978.
Kamieńska A., Sens cierpienia, „Inspiracje” 3–4 (1993), s. 31–39.
Kierkegaard S., Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, tłum. J. Iwaszkiewicz, Warszawa 1972.
Kowalczyk S., Zarys filozofii człowieka, Sandomierz 1990.
Krąpiec M.A., Ja – człowiek, Lublin 1974.
Krąpiec M.A., Ja – człowiek, Lublin 1991.
Krąpiec M.A., Czy śmierć jest sensem życia?, [w:] Cierpienie i śmierć, red. A.J. Nowak, Lublin 1992, s. 149–161.
Krąpiec M.A., W poszukiwaniu sensu cierpienia, „Cywilizacja” (2006), nr 16, s. 8–13.
Krzesińska-Żach B., Przeżyjmy to razem – jak komunikować się z pacjentem umierającym, [w:] W drodze do brzegu życia, t. 12, red. E. Kijewska-Kułak i in., Białystok 2014, s. 282–286.
Lorizio G., Mistero della morte come mistero dell’uomo, Napoli 1982.
Majkrzak H., Śmierć człowieka jako przedmiot refleksji filozoficznej, „Via Consecrata” 11 (2003), s. 59–71.
Majkrzak H., Antropologia integralna w «Sumie teologicznej» św. Tomasza z Akwinu, Kraków 2006.
Makselon J., Dynamika religijności, [w:] Psychologia dla teologów, red. J. Makselon, Kraków 1995, s. 283–314.
Makselon J., Lęk wobec śmierci, Kraków 1998.
Marcel G., Homo viator. Wstęp do metafizyki nadziei, tłum. P. Lubicz, Warszawa 1984.
Marek Aureliusz, Rozmyślania, tłum. A. Plezia, Warszawa 1958.
Maszczak T., Zdrowie jako wartość uniwersalna, „Roczniki Naukowe AWF w Poznaniu” 54 (2005), s. 73–81.
Mrzygłód P., Dusza i ciało jako integralne składowe ludzkiego bytu. Stanowisko metafizyki realistycznej, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 20 (2012), nr 1, s. 177–196.
Nagórny J., Zbawczy wymiar cierpienia, „Cywilizacja. O nauce, moralności, sztuce i religii” (2006), nr 16, s. 17–19.
Nor R., Wieczór życia, „Ateneum Kapłańskie” 90 (1978), s. 323–330.
Olejnik S., Życie osobiste i współbycie międzyludzkie. Teologia moralna, Dar – Wezwanie – Odpowiedź, t. 6, Warszawa 1990.
Opinc J., Długowieczność. Medycyna a wydłużenie życia, http://www.poradnia.pl/dlugowiecznosc-medycyna-a-wydluzenie-zycia.html [dostęp: 30.03.2016].
Osińska K., Człowiek chory we wspólnocie ludzkiej, „Więź” 20 (1977), nr 12, s. 22–33.
Osińska K., Twórcza obecność chorych, Warszawa 1983.
Ostrowska A., Śmierć w doświadczeniu jednostki i społeczeństwa, Warszawa 2005.
Pieńczykowska J., Żyjemy coraz dłużej, http://www.polskatimes.pl/artykul/962058,zyjemy-coraz-dluzej-od-2000-roku-srednia-dlugosc-życia-polaka-wydluzyla-się-o-3-lata,id,t.html [dostęp: 30.03.2016].
Pieper J., Śmierć i nieśmiertelność, tłum. A. Morawska, Paryż 1970.
Psorulla E.M., Krzyż Chrystusa uobecniony w cierpieniu człowieka chorego, „Communio” 4 (1984), nr 1, s. 95–102.
Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, tłum. E. Bieńkowska, Warszawa 1985.
Ricoeur P., Żyć aż do śmierci oraz fragmenty, tłum. A. Turczyn, Kraków 2008.
Rok B., Problem cierpienia w chorobie w dziejach staropolskiego społeczeństwa, [w:] Moralny wymiar choroby, cierpienia i śmierci, red. B. Płonka-Syroka, Wrocław 1999, s. 48–60.
Sawicki A., Antropologia choroby, [w:] W drodze do brzegu życia, t. 11, red. E. Kijewska-Kułak i in., Białystok 2013, s. 25–34.
Schneider Th., Znaki bliskości Boga, tłum. J. Tyrawa, Wrocław 1995.
Sobór Watykański II, Konstytucje, Dekrety, Deklaracje – Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym «Gaudium et spes», Poznań 2002.
Suszyło K., Lekcja umierania, „W drodze” 12 (1984), s. 60–67.
Swieżawski S., Albertyńsko-tomistyczna a kartezjańska koncepcja człowieka, [w:] Tenże, Rozum i tajemnica, Kraków 1960, s. 361–375.
Swieżawski S., Centralne zagadnienie tomistycznej nauki o duszy (Commensuratio animae ad hoc corpus), „Przegląd Filozoficzny” XLIV (1948), z. 1–3, s. 131–191.
Szary S., Człowiek jako podmiot dramatu. Antropologiczne aspekty filozofii dramatu Józefa Tischnera, Kęty 2005.
Tischner J., Prolegomena chrześcijańskiej filozofii śmierci, „Znak” (1968), nr 20, s. 422–441.
Tischner J., Rozmowy z chorymi, „W drodze” 4 (1976), nr 11, s. 3–20.
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2001.
Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 2001.
Tomasz z Akwinu św., Summa Theologica I–III, cura et studio P. Caramello, Torino 1962–1963.
Toynbee A., Zmiana postaw wobec śmierci w nowożytnej cywilizacji europejskiej, [w:] Tenże, Człowiek wobec śmierci, Warszawa 1973.
Wilowski W., Metafizyka cierpienia. Od Arystotelesa poprzez myśl indyjską do myśli chrześcijańskiej, Poznań 2010.
Witek S., hasło: Choroba, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. R. Łukaszyk i in., Lublin 1979, k. 232–236.
Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa 2000.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, seria: Człowiek i moralność, t. 4, red. T. Styczeń i in., Lublin 1994.
Ziemiński I., Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej, Lublin 1999.
Zuccaro C., Teologia śmierci, tłum. K. Stopa, Kraków 2004.
Downloads
Download data is not yet available.
