Abstract
Niewątpliwie kult św. Stanisława znany był w diecezji wrocławskiej od końca XI w. Żaden jednak z ośrodków decyzyjnych i duszpasterskich nie podjął należytej akcji, aby wzmacniać go we wszystkich sferach życia, zwłaszcza duszpasterskiego. Z wielkim zainteresowaniem podjął się tego zadania dopiero biskup wrocławski Tomasz I, dla którego dominującą rolę odgrywała troska o zbawienie dusz diecezjan, powierzonych jego pieczy. Włączając się w wielki projekt biskupa krakowskiego Prandoty, dotyczący sfinalizowania zabiegów kanonizacyjnych św. Stanisława, chciał pozyskać nie tylko efekt pobożnościowy, ale także realizację swego życiowego programu. Był zwolennikiem idei zjednoczeniowej państwa polskiego i dominującej roli władzy kościelnej nad świecką. Propagując kult Świętego, zrealizował wiele swoich założeń. Jego śmierć w r. 1268 powstrzymała na pewien czas entuzjazm w popularyzacji kultu.
Literaturhinweise
Annales Poloniae Maioris, published by B. Kürbis, [in:] Monumenta Poloniae Historica nova serie, vol. 6, Warsaw 1962, no. 65.
Baran E., Sprawy narodowe u Franciszkanów śląskich w XIII wieku, Warsaw 1954.
Baszkiewicz J., Polska czasów Łokietka, Warsaw 1968.
Baszkiewicz J., Rola Piastów w procesie zjednoczenia państwowego Polski do roku 1320, [in:] Piastowie w dziejach polski, R. Heck (ed.), Wrocław–Warsaw–Krakow–Gdańsk 1975.
Bełch S., Św. Stanisław biskup – męczennik. Patron Polski, London 1977.
Bischofsmord im Mittelalter, N. von Friede, D. Reitz (eds.), Göttingen 2003.
Bohdziewicz P., Zjazdy łęczyckie XII wieku a powstanie kultu św. Stanisława Biskupa, “Roczniki Humanistyczne” 23 (1950–1951).
Boras Z., Książęta piastowscy Śląska, Katowice 1974.
Borawska D., Z dziejów jednej legendy. W sprawie genezy kultu Św. Stanisława biskupa, Warsaw 1950.
Buchwald C., Reste des Vinzenzklosters bei Breslau, [in:] Schlesiens Vorzeit, Bd. 1, Breslau 1900.
Buczys F., Św. Stanisław biskup krakowski, Krakow 1902.
Cantvez J.M., Statuta Capitulorum Generalium Ordinis Cisterciensis ah anno 1376 ad annum 1786, Louvain 1933.
Cronica Petri Comitis Poloniae with Carmen Mauri, publication, introduction and commentaries by M. Plezia, [in:] Monumenta Poloniae Historica nova series, vol. 3, Krakow 1951.
Chronica Poloniae Maioris, published by B. Kürbis, [in:] Monumenta Poloniae Historica nova series, vol. 8, Warsaw 1970, no. 105.
Dola K., Kult świętego Stanisława biskupa i męczennika a tradycje polskie na Śląsku, “Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego” 7 (1979).
Długosz J., Roczniki, vol. 7, Warsaw 1985.
Długosz J., Catalogus Episcoporum Wratislaviensium, Opera Omnia, I, Cracoviae 1887.
Długosz J., Vita Sanctissimi Stanislai, Opera Omnia, vol. 1, Cracoviae 1887.
Dydycz A., Męczeństwo i kult św. Stanisława, “Więź” 22 (1979), no. 4.
Galla Kronika, published by A. Bielowski, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 1, Warsaw 1960.
Gębarowicz M., Początki kultu św. Stanisława i jego średniowieczny zabytek w Szwecji, Lwów 1927.
Grodecki R., Dzieje polityczne Śląska do roku 1290, [in:] Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400, vol. 1, S. Kutrzeba (ed.), Krakow 1933.
Grudziński T., Bolesław Śmiały-Szczodry i biskup Stanisław, Warsaw 1982.
Herber C.I., Silesiae Sacrae Origines, Vratislaviae 1821.
Heyne J., Dokumentirte Geschichte des Bisthums und Hochstiftes Breslau, Bd. 1, Breslau 1860.
Hoffmann H., Der Dom zu Breslau, Breslau 1934.
Jakubowski Z., Polityczne i kulturowe aspekty kultu biskupa krakowskiego Stanisława w Polsce i Czechach w średniowieczu, Częstochowa 1988.
Jungnitz J., Visitationsberichte der Diözese Breslau, Bd. 2, Breslau 1906.
Karasiewicz W., Paweł z Przemankowa biskup krakowski, “Nasza Przeszłość” 9 (1959)
Kłoczowski J., Dominikanie polscy na Śląsku, Lublin 1956.
Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława, Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława, published by F. Piekosiński, Krakow 1874.
Kodeks dyplomatyczny Małopolski, vol. 2, published by F. Piekosiński, Krakow 1886, no. 432.
Kopiec J., Relikwie św. Stanisława – przyczynek do dziejów kultu świętego na Śląsku, [in:] Kult św. Stanisława na Śląsku (1253–2003), A. Pobóg-Lenartowicz (ed.), Opole 2004.
Kozłowska-Budkowa Z., Jakub zwany Weksa, [in:] Polski słownik biograficzny, vol. 10, Krakow 1962–1964, pp. 346–347.
Kronika wielkopolska, published by B. Kürbis, [in:] Monumenta Poloniae Historica nova series, vol. 8, cz. 2, Warsaw 1970.
Księga henrykowska, published by R. Grodecki, Poznań–Wrocław 1949.
Labuda G., Święty Stanisław – biskup krakowski, patron Polski: śladami zabójstwa, męczeństwa, kanonizacji, Poznań 2000.
Labuda G., Twórczość hagiograficzna i historiograficzna Wincentego z Kielc, “Studia Źródłoznawcze” 16 (1971), pp. 103–137.
Labuda G., Zaginiona kronika z pierwszej połowy XIII wieku w „Rocznikach Królestwa Polskiego” Jana Długosza. Próba rekonstrukcji, Poznań 1983.
Legenda świętej Jadwigi, published by J. Pater, transl. U.A. Jochelson, Wrocław 1993.
Löschke T., Die Polityk König Ottokars II. gegenüber Schlesien und Polen, namentlich in den letzten Jahren seiner Regierung, Zeitschrift für Geschichte Schlesiens, „Zeitschrift für Geschichte Schlesiens” 20 (1886).
Lűbkner F., Reallexikon des classischen Altertums, Leipzig 1882.
Maciejewski J., Episkopat polski doby dzielnicowej 1180–1320, Krakow–Bydgoszcz 2003.
Maleczyńska E., Próby odnowy państwowości polskiej w oparciu z Śląsk w XIII wieku, [in:] Szkice dziejów Śląska, E. Maleczyńska (ed.), vol. 1, Warsaw 1955.
Miracula sancti Stanislai, W. Kętrzyński (ed.), [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 4, Lwów 1884.
Mularczyk J., Władza książęca na Śląsku w XIII wieku, Wrocław 1984.
Neuling H., Schlesiens Kirchorte und ihre kirchlichen Stiftungen bis zum Ausgange des Mittelalters, Breslau 1902.
Niezgoda C., Błogosławiona Jolenta wśród Arpadów i Piastów, Krakow 2002.
Nowacki B., Przemysł I 1220/1221–1257: książę suwerennej Wielkopolski, Krakow 2013.
Osiński J., Bolesław Rogatka: książę legnicki, dziedzic monarchii Henryków śląskich (1220/1225–1278), Krakow 2012.
Panzram B., Geschichtliche Grundlagen der ältesten schles. Pfarrorganisation, Breslau 1940.
Plezia M., Dookoła sprawy św. Stanisława, Bydgoszcz 1999.
Plezia M., Dookoła sprawy św. Stanisława. Studium źródłoznawcze, “Analecta Cracoviensia” 11 (1979).
Plezia M., Rola kultu św. Stanisława w zjednoczeniu państwa polskiego w przełomie XIII i XIV w., “W drodze” 7 (1979), no. 5.
Plezia M., Wincenty z Kielc, historyk polski z pierwszej połowy XIII wieku, “Studia Źródłoznawcze” 7 (1962), pp. 15–41.
Plezia M., Wstęp, [in:] Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, transl. J. Pleziowa, edicion by M. Plezia, Warsaw 1987.
Poniewozik L., Spór o Wincentego, [in:] Kalendarz świętokrzyski 2005, Kielce 2004.
Powierski J., Kryzys rządów Bolesława Śmiałego. Polityka i jej odzwierciedlenie w literaturze średniowiecznej, Gdańsk 1992.
Rajman J., Przedkanonizacyjny kult, “Nasza Przeszłość” 80 (1993)
Regesten zur schlesischen Geschichte, von C. Grünhagen (ed.), [in:] Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 7, Teil 2 bis 1280, Breslau 1875.
Rocznik dominikański, published by A. Bielowski, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 3, Lwów 1878.
Rocznik kapituły krakowskiej, published by A. Bielowski, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 2, published by A. Bielowski, Lwów 1872.
Rocznik kapituły poznańskiej, published by B. Kürbis, [in:] Roczniki wielkopolskie, Monumenta Poloniae Historica series nova, vol. 6, Warsaw 1962.
Rocznik Sędziwoja, published by A. Bielowski, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 3, Lwów 1878.
Rocznik Traski, published by A. Bielowski, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 2, Lwów 1872.
Schenk W., Kult liturgczny św. Stanisława na Śląsku w świetle rękopisów liturgicznych, Lublin 1959.
Silnicki T., Biskup Nanker, Warsaw 1953.
Silnicki T., Dzieje i ustrój Kościoła katolickiego na Śląsku do końca w. XIV, Warsaw 1953.
Schultz A., Über einige Bildwerke des zwölften Jahrunderts zu Breslau, [in:] Schlesiens Vorzeit in Bild und Schrift, Bd. 2, Breslau 1875.
Skarga P., Żywoty Świętych, ed. 25, vol. 5, Krakow 1889.
Skrzyniarz R., Wincenty z Kielc, [in:] Encyklopedia Katolicka, vol. 20, Lublin 2014, kol. 664.
Szczur S., Pierwsze wieki Kościoła Krakowskiego, [in:] Kościół krakowski w tysiącleciu, Krakow 2000.
Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, transl. J. Pleziowa, edition by M. Plezia, Warsaw 1987.
Urban W., Nieudane starania Przemyśla Ottokara II o metropolię czeską na tle jego rządów i krzyżackiej polityki, “Nasza Przeszłość” 6 (1957).
Vita maior p. Stanislai, published by W. Kętrzyński, [in:] Monumenta Poloniae Historica, vol. 4, Lwów 1884.
Vita S. Hedwigis, Miraculum XII, published by A. Stenzel, [in:] Scriptores rerum Silesiacarum, Bd. 2, Breslau 1839.
Włodarczyk B., Polityczna rola biskupów krakowskich w XIII wieku, “Nasza Przeszłość” 27 (1967).
Włodarski B., Polska i Czechy w drugiej połowie XIII i początkach XIV wieku (1250–1306), Lwów 1931.
Wojciechowska T., O życiu i pismach Wincentego z Kielc, “Pamiętnik Akademii Umiejętności W Krakowie. Wydziały filologiczny i historyczno-filozoficzny” 5 (1886), pp. 30–36.
Wolnik F., Kult świętego Stanisława biskupa u śląskich cystersów, [in:] Kult św. Stanisława na Śląsku (1253–2003), A. Pobóg-Lenartowicz (ed.), Opole 2004.
Woroniecki J., Św. Jacek Odrowąż i wprowadzenie zakonu kaznodziejskiego do Polski, Katowice 1947.
Woskowski M., Wincenty z Kielczy. Człowiek i dzieło, [in:] Kult św. Stanisława na Śląsku (1253–2003), A. Pobóg-Lenartowicz (ed.), Opole 2004, pp. 107–116.
Wółkiewicz E., Kult św. Stanisława w księstwie biskupów wrocławskich w średniowieczu, [in:] Kult św. Stanisława na Śląsku (1253–2003), A. Pobóg-Lenartowicz (ed.), Opole 2004.
Downloads
Keine Nutzungsdaten vorhanden.
