Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Językoznawstwo baner

Nr 1/16 (2022)

Artykuły

Składnia w świetle logopedii – ujęcie neurosyntaktyczne

DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5137.16/2022_07jm  [Google Scholar]
Opublikowane: 10.06.2022

Abstrakt

Interdyscyplinarność logopedii i czerpanie wiedzy z osiągnięć medycyny, językoznawstwa, psychologii i pedagogiki pozwala spojrzeć na składnię – przedmiot zainteresowania językoznawstwa i logopedii – z nowej, neurosyntaktycznej i neurostrukturalnej perspektywy. W ujęciu tradycyjnym składnia, jako element składowy kompetencji językowej, a więc bytu mentalnego, jest podsystemem języka pozwalającym na łączenie mniejszych elementów w ciągi, którymi rządzą określone reguły gramatyczne. Metodyka terapii logopedycznej dostarcza terapeutom strategii, za pomocą których mogą oni programować i odbudowywać kompetencję składniową. Na kanwie badań neurostrukturalnych możliwe stało się wyróżnienie niektórych obszarów mózgu, które odpowiedzialne są za przetwarzanie składni, co implikuje zupełnie nowe podejście terapeutyczne w nauce o zaburzeniach mowy.

Bibliografia

  1. Bobrowski I. (1998), Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków. [Google Scholar]
  2. Chomsky N. (1982), Zagadnienia teorii składni, Wrocław. [Google Scholar]
  3. Grabias S. (2000), Mowa i jej zaburzenia, „Logopedia”, nr 28. [Google Scholar]
  4. Grabias S. (2010/2011), Logopedia – nauka o biologicznych uwarunkowaniach języka i zachowaniach językowych, „Logopedia”, nr 39/40. [Google Scholar]
  5. Grabias S. (2015), Postępowanie logopedyczne. Standardy terapii, [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Standardy postępowania logopedycznego, Lublin. [Google Scholar]
  6. Grzegorczykowa R. (2012), Wykłady z polskiej składni, Warszawa. [Google Scholar]
  7. Heinz A. (1978), Dzieje językoznawstwa w zarysie, Warszawa. [Google Scholar]
  8. Klemensiewicz Z. (1963), Zarys polskiej składni, Warszawa. [Google Scholar]
  9. Langacker R. (2009), Gramatyka kognitywna: wprowadzenie, Kraków. [Google Scholar]
  10. Łuczyński E. (2004), Kategoria przypadka w ontogenezie języka polskiego, czyli o wchodzeniu dziecka w rzeczywistość gramatyczną, Gdańsk. [Google Scholar]
  11. Łuczyński E. (2015), Wiedza o języku polskim dla logopedów, Gdańsk. [Google Scholar]
  12. Łuria A. (1967), Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek ogniskowych uszkodzeń mózgu, Warszawa. [Google Scholar]
  13. Łuria A. (1976), Podstawy neuropsychologii, Warszawa. [Google Scholar]
  14. Maruszewski M. (1966), Afazja: zagadnienia teorii i terapii, Warszawa. [Google Scholar]
  15. Maruszewski M. (1970), Mowa a mózg, Warszawa. [Google Scholar]
  16. Mazurkiewicz-Sokołowska J. (2006), Transformacje i strategie wiązania w lingwistycznych badaniach eksperymentalnych, Kraków. [Google Scholar]
  17. Mecner P. (2005), Elementy gramatyki umysłu, Kraków. [Google Scholar]
  18. Michalik M. (2011), Kompetencja składniowa w normie i zaburzeniach. Ujęcie integrujące, Kraków. [Google Scholar]
  19. Michalik M. (2014), Kompetencja składniowa jako przedmiot badań neurolingwistycznych – wprowadzenie do neurosyntaktyki, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica”, nr 9. [Google Scholar]
  20. Mietz K. (2018), Pamięć i rutynizacja jako determinanty akwizycji języka w oligofazji, „Neurolingwistyka Praktyczna”, nr 4. [Google Scholar]
  21. Muzyka-Furtak E. (2019), Terapia surdologopedyczna – programowanie języka, [w:] tejże (red.), Surdologopedia, Gdańsk. [Google Scholar]
  22. Panasiuk J. (2015), Postępowanie logopedyczne w przypadku afazji, [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Standardy postępowania logopedycznego, Lublin. [Google Scholar]
  23. Pąchalska M. (1999), Afazjologia, Kraków. [Google Scholar]
  24. Polański K. (1999a), Gramatyka, [w:] tegoż (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław. [Google Scholar]
  25. Polański K. (1999b), Gramatyka generatywna, [w:] tegoż (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław. [Google Scholar]
  26. Polański K. (1999c), Gramatyka transformacyjno-generatywna, [w:] tegoż (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław. [Google Scholar]
  27. Polański K. (1999d), Językoznawstwo, [w:] tegoż (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław. [Google Scholar]
  28. Saussure F. de (2002), Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa. [Google Scholar]
  29. Tabakowska E. (1995), Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków. [Google Scholar]
  30. Taylor J.R. (2007), Gramatyka kognitywna, Kraków. [Google Scholar]
  31. Woźniak T. (2013), Językoznawstwo w świetle logopedii, [w:] J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Język. Człowiek. Społeczeństwo, Lublin. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.