Abstrakt
W artykule pokazano, jak koncepcja „dotyku” jest prezentowana w kulturze i komunikacji. Zjawisko to nie było jeszcze przedmiotem badań lingwistycznych, jednakże powstało na ten temat zaledwie kilka artykułów. Zmysł dotyku odgrywa ważną rolę we współczesnym świecie. Okazuje się, że jest to najważniejszy sposób budowania relacji lekarz-pacjent. Celem niniejszego tekstu jest ukazanie materiału zaczerpniętego ze starych poradników medycznych (XIX/XX w.), który przedstawia komunikację „dotykową” lekarza z pacjentem, techniki i sposoby leczenia, opis kontaktu lekarz-pacjent oraz analizę tego materiału . Klasyfikacja poznawcza aktów mowy pomogła w ukazaniu, jakie akty dyrektywne obecne są w starych przewodnikach medycznych (np. zakazy, nakazy, postępowanie manualne). W analizie pragmalingwistycznej występują przede wszystkim akty zobowiązujące. Warto zauważyć, że w materialnym pokazie dyrektywa działa również. Czynności te powodują presję na odbiorcę i konieczność wykonania przez niego czegoś (np. wiele zakazów, poleceń, a także ręczna procedura dotyku pacjenta).
Bibliografia
- Ashkenazy Z., Leczenie ruchowe i mięsienie, Lwów 1892. [Google Scholar]
- Badyda E., „Upadły anioł zmysłów”? Metaforyka zapachu i percepcji węchowej we współczesnej polszczyźnie, Gdańsk 2013. [Google Scholar]
- Bargiel-Matusiewicz K., Hofman G., Psychologiczne aspekty kontaktu z pacjentem chorym somatycznie, [w:] Pacjent podmiotem troski zespołu terapeutycznego, t. I, (red.) E. Krajewska-Kułak, M. Sierakowska, J. Lewko, C. Łukaszuk, Białystok 2005. [Google Scholar]
- Bronikowska R., Przymiotniki oznaczające cechy przedmiotów odbierane zmysłem dotyku we współczesnej polszczyźnie, [w:] Studia nad współczesną polszczyzną. Gramatyka, semantyka, pragmatyka, (red.) A. Dobaczewski, Toruń 2007. [Google Scholar]
- Bugajski M., Jak pachnie rezeda? Lingwistyczne studium zapachów, Wrocław 2004. [Google Scholar]
- Chochowska M., Marcinkowski J. T., Znaczenie dotyku w medycynie – na przykładzie terapii manualnej tkanek miękkich. Cz. I. Wrażliwość dotyku, jej doskonalenie i obiektywizacja, „Hygeia Public Health”, 48(3)/2013. [Google Scholar]
- Chochowska M., Marcinkowski J. T., Znaczenie dotyku w medycynie – na przykładzie terapii manualnej tkanek miękkich. Cz. II. Dotyk jako czynnik terapeutyczny i kod kulturowy, „Hygeia Public Health”, 48(3)/2013. [Google Scholar]
- Dieudonné A., Przepisy hygieniczne w chorobach zakaźnych, Warszawa 1915. [Google Scholar]
- Dobaczewski A., Zjawiska percepcji wzrokowej: studium semantyczne, Warszawa 2002. [Google Scholar]
- Dyszak A., Językowe wyrażenia zjawisk emisji światła, Bydgoszcz 1999. [Google Scholar]
- Dyszak A., Językowe wyrażenia zjawisk jasności i ciemności, Bydgoszcz 2010. [Google Scholar]
- Encyklopedia badań medycznych, (red.) L. Kalinowski, Gdańsk 1996. [Google Scholar]
- Ficek E., Poradnik. Model gatunkowy i jego tekstowe aktualizacje, Katowice 2013. [Google Scholar]
- Grabias S., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1994. [Google Scholar]
- Kargulowa A., O potrzebie badań poradoznawczych. Ku antropologii poradnictwa, „Studia Poradoznawcze” 2013. [Google Scholar]
- Kładoczny P., Semantyka nazw dźwięków w języku polskim, t. 1–2, Łask 2012. Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, (red.) E. Tabakowska, Kraków 2001. [Google Scholar]
- Ładziak E., Czy można odczuwać temperaturę za pomocą dotyku. Analiza przymiotników określających wysokość temperatury w języku polskim, [w:] Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii, t. 5, Katowice 2014. [Google Scholar]
- Ładziak E., Świat zamknięty w dłoni – ból i przyjemność jako podstawowe konotacje wybranych czasowników opisujących poznanie przez zmysł dotyku, „Linguarum Silva”, t. 1. Opozycja – przeciwieństwo – kontrast w języku i w tekście, Katowice 2012. [Google Scholar]
- Mielczarek M., Władza doradcy w relacjach z radzącym się, [w:] Poradoznawstwo – Kontynuacja dyskursu. Podręcznik akademicki, (red.) A. Kargulowa, Warszawa 2009. [Google Scholar]
- Mitrenga B., Czasowniki percepcji smakowej w polszczyźnie historycznej i współczesnej. Idea przemiany. Zagadnienia literatury, kultury, języka i edukacji, t. 3, Częstochowa 2011. [Google Scholar]
- Mitrenga B., Intensyfikowanie doznań smakowych w polskiej leksyce i frazeologii. Ilość – wielkość – wartość, (red.) E. Umińska-Tytoń, Łódź 2010. [Google Scholar]
- Mitrenga B., Nazwy zmysłu smaku w języku polskim, „LingVaria”, nr 2(8)/2009. Słownik naukowo-techniczny, (red.) B. Kowalska, G. Siwiec, Warszawa 1997. [Google Scholar]
- Tokarski R., Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin 2004. [Google Scholar]
- Vázquez Orta I. i in., Kognitywna klasyfikacja aktów mowy, [w:] Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań, t. 3. Akty i gatunki mowy, (red.) J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura, Lublin 2004. [Google Scholar]
- Zawisławska M., Czasowniki oznaczające percepcję wzrokową we współczesnej polszczyźnie: ujęcie kognitywne, Warszawa 2004. [Google Scholar]
- Zielińska K., Obiekt w (semantycznym) polu widzenia: analiza kontrastywna czasowników percepcji wzrokowej w języku polskim i niemieckim, Warszawa 2011. [Google Scholar]
- Żarski W., Językowo-kulturowy obraz Śląska i Ślązaków w przewodnikach turystycznych, [w:] Śląskie pogranicza kultur, t. 2, (red.) M. Ursel, O. Taranek-Wolańska, Wrocław 2013. [Google Scholar]
- Żurowski S., Wyrażenia percepcji słuchowej w języku polskim: analiza semantyczna, Toruń 2012. [Google Scholar]
Downloads
Download data is not yet available.
