Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Językoznawstwo baner

Nr specjalny (2023)

Artykuły

O stałej marginalizacji słowników drukowanych jako nieodwracalnym zjawisku we współczesnej leksykografii

DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5137.NS23_jssos  [Google Scholar]
Opublikowane: 11.12.2023

Abstrakt

Dynamiczny rozwój technologii cyfrowych w XXI wieku doprowadził do zasadniczej transformacji leksykografii. Tradycyjne słowniki drukowane, przez wieki uznawane za podstawowe i prestiżowe niegdyś źródła wiedzy o języku, zostały stopniowo zmarginalizowane na rzecz rozwiązań elektronicznych. Wypieranie słowników drukowanych przez elektroniczne nie stanowi sensacji. Na uwagę zasługuje jednak tempo tej przemiany. W ciągu naszego życia nastąpiło pełne przejście z papieru do środowiska cyfrowego.

Artykuł omawia czynniki społeczne, technologiczne i edukacyjne warunkujące ten proces. Analizowane są zalety słowników elektronicznych - ich aktualność, edytowalność, dostępność i interaktywność oraz wskazywane zagrożenia, takie jak brak spójnych standardów redakcyjnych czy ryzyko upowszechniania wiedzy niezweryfikowanej. Wspomina się także o istotnej roli korpusów językowych w procesie tworzenia współczesnych słowników cyfrowych. Podstawą analiz jest zarówno literatura przedmiotu, jak i wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród studentów kierunków filologicznych i niefilologicznych.

Bibliografia

  1. Atkins B.T.S., Rundell M. (2008), The Oxford guide to practical lexicography, Oxford. [Google Scholar]
  2. Béjoint H. (2010), The Lexicography of English: From Origins to Present, Oxford. [Google Scholar]
  3. Białek E. (2022), Wyzwania XXI wieku na kartach leksykografii, „Przegląd Rusycystyczny”, nr 3(179), s. 27–43. [Google Scholar]
  4. Górski R.L. (2010), Recent developments in the National Corpus of Polish, https://www.academia.edu/125644299 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  5. Hartmann R.R.K. (2001), Teaching and researching lexicography, London, New York. [Google Scholar]
  6. Janus D., Przepiórkowski A. (2007), Poliqarp: An open source corpus indexer and search engine with syntactic extensions, https://www.researchgate.net/publication/221605628 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  7. Kisiel A., Satoła-Staśkowiak J., Sosnowski W. (2014), The Need for an Electronic Multilingual Dictionary, „Co gnitive Studies/Études Cognitives”, t. 14, s. 55–64. [Google Scholar]
  8. Lew R. (2011), Online Dictionaries of English, e-Lexicography [w:] P.A. Fuertes-Olivera, H. Bergenholtz (eds.), The Internet, Digital Initiatives and Lexicograpy, London. [Google Scholar]
  9. Lew R. (2012), How Can We Make Electronic Dictionaries More Effective?, S. Granger, M. Paquot (red.), Electronic Lexicography, Oxford, http://hdl.handle.net/10593/2423 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  10. Lew R., Schryver G-M. (2014), Dictionary Users in the Digital Revolution, „International Journal of Lexicography”, vol. 27, s. 341–359, https://doi.org/10.1093/ijl/ecu011 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  11. Nielsen S. (2022), The future of dictionaries, dictionaries of the future [w:] H. Jackson (red.), The Bloomsbury Handbook of Lexicography, Bloomsbury, https://www.researchgate.net/publication/365946473_The_future_of_dictionaries_dictionaries_of_the_future [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  12. Przepiórkowski A., Bańko M., Górski R.L., Lewandowska-Tomaszczyk B. (2012), Narodowy Korpus Języka Polskiego, Warszawa, https://nkjp.pl [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  13. Rundell M. (2013), Printed versus digital dictionaries, „English teaching professional”, vol. 86, s.17–18. [Google Scholar]
  14. Rundell M. (2017), Dictionaries and crowdsourcing, wikis and user-generated contenti, [w:] International Handbook of Modern Lexis and Lexicography, Berlin–Heidelberg, http://doi.org/10.1007/978-3-642-45369-4_26-1 [Google Scholar]
  15. Satoła-Staśkowiak J., Koseska-Toszewa V. (2014), Współczesny słownik bułgarsko-polski. Zeszyt I, Warszawa. [Google Scholar]
  16. Satoła-Staśkowiak J. (2014), Edukacja przyszłych tłumaczy w oparciu o korpusy językowe, „Прɪкладна лɪнгвɪстика та лɪнгвɪстичнɪ технологɪï”, Kiev, s. 211–223. [Google Scholar]
  17. Satoła-Staśkowiak J. (2015), On the benefits of foreign language learning based on parallel language corpus, „Cognitive Studies/Études Cognitives”, t.15, s. 57–65. [Google Scholar]
  18. Satoła-Staśkowiak J. (2016a), Korpusy językowe i wyszukiwarki korpusowe a badania nad współczesnymi tendencjami języków słowiańskich, [w:] V. Cvrček, J. Šimandl, J. Štěpánová (red.), Slovanská lexikografie: současný stav a výzvy, Praga, s. 363–370. [Google Scholar]
  19. Satoła-Staśkowiak J. (2016b), Współczesna polsko-bułgarska i bułgarsko-polska leksykografia (na podstawie prac nad Słownikiem polsko-bułgarskich neologizmów), [w:] Лексикографият в началото на ХХI в., Sofia, s. 523–529. [Google Scholar]
  20. Satoła-Staśkowiak J. (2016c), O anglizowaniu wymowy w polskich i bułgarskich wypowiedziach młodych ludzi, [w:] D. Blagoeva, S. Kolkovska (red.), Зa словото – нови търсения и подходи. Юбилеен сборник в чест на чл.-кор. проф. д.ф.н. Емилия Пернишка, Sofia, s. 180–184. [Google Scholar]
  21. Satoła-Staśkowiak J. (2017), Badania nad najmłodsza leksyką słowiańską w oparciu o korpusy językowe, [w:] Българско-Полски Студии, Sofia, s. 32–45. [Google Scholar]
  22. Schryver G.-M. (2023), Generative AI and lexicography: The current state of theart using ChatGPT, „International Journal of Lexicography”, vol. 36(4), s. 355–387, https://doi.org/10.1093/ijl/ecad021 [Google Scholar]
  23. Brückner A. (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, https://polona.pl/preview/90cf9d-78-76a3-4a32-9fc3-e1dafd0756b8 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  24. Cambridge Dictionary Online (b.r.), https://dictionary.cambridge.org/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  25. Diki (b.r.), https://www.diki.pl/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  26. Dobry słownik (b.r.), https://www.dobryslownik.pl/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  27. Doroszewski W. (red.) (1958–1969), Słownik języka polskiego PAN, https://doroszewski.pwn.pl/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  28. Dubisz S. (red.) (2003), Uniwersalny słownik języka polskiego, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Warszawa. [Google Scholar]
  29. Linde S.B. (1807–1814), Słownik języka polskiego, https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/8173 [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  30. Markowski A. (2004–2022), Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, Warszawa. [Google Scholar]
  31. Oxford English Dictionary (pierwsze wydanie: 1884–1928), Oxford, https://nla.gov.au/nla.obj-3208552393/view?partId=nla.obj-3208554289#page/n2/mode/1up [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  32. Oxford Learner’s Dictionary (b.r.), https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  33. Polański E. (red.) (2003), Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji (program na komputery PC), Warszawa. [Google Scholar]
  34. Skorupka S. (1967–1968), Słownik frazeologiczny języka polskiego, Warszawa. [Google Scholar]
  35. Sławiński J. (red.) (1976), Słownik terminów literackich, Wrocław, https://www.scribd.com/document/548569563/Janusz-S%C5%82awi%C5%84ski-S%C5%82ownik-Terminow-Literackich [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  36. Słownik synonimów, https://synonim.net/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  37. Urbańczyk S. (red.) (1953–2002), Słownik staropolski https://pjs.ijppan.pl/Sstp/t1.pdf, później Słownik staropolski PAN, https://pjs.ijppan.pl/sstp.html [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]
  38. Wiktionary (b.r.), https://www.wiktionary.org/ [dostęp: 3.03.2023]. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >> 

Podobne artykuły

<< < 10 11 12 13 14 15 16 17 18 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.