Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Językoznawstwo baner

Nr 12 (2018)

Artykuły

Ręka w rękę, ramię w ramię, a może pierś w pierś czy łeb w łeb – wielość artykulatorów w komunikacie migowym: Wprowadzenie do dokumentacji języków migowych w krajach bałtyckich

DOI: https://doi.org/10.25312/2391-5137.12/2018_219-229  [Google Scholar]
Opublikowane: 28.12.2018

Abstrakt

Znak w komunikacie migowym zbudowany jest z wielu elementów – oprócz dłoni czy przedramion w jego produkcji uczestniczy także klatka piersiowa, głowa, ramiona, twarz, usta, czoło, a nawet nos. Niniejszy artykuł podejmuje próbę przyjrzenia się zagadnieniu niemanualności analizowanej w ramach projektu dokumentacji języków migowych w krajach bałtyckich. Materiał badawczy zgromadzony został w wyniku sesji nagraniowych przeprowadzonych w Wilnie oraz w Rydze z udziałem dorosłych natywnych użytkowników litewskiego i łotewskiego języka migowego. Przedmiotem obserwacji była reprezentacja niemanualna komunikacji migających, celem zaś uchwycenie podobieństw strukturalnych w procesie tworzenia wypowiedzi na podstawie prezentowanego materiału elicytacyjnego w postaci krótkich historyjek obrazkowych. W końcowej części artykułu podkreślone zostało także znaczenie tego typu dokumentacji w utrwalaniu kultury użytkowników opisywanych języków.

Bibliografia

  1. Bożeńska J., Pomiankiewicz E., Rutkowski P. (2016), Komunikacja migowa Głuchych w krajach bałtyckich: perspektywa lingwistyczna, „Prace Bałtystyczne: język, literatura, kultura”, t. 6. [Google Scholar]
  2. Crasborn O.A., Nonmanual Structures in Sign Languages (2006), [w:] K. Brown (red.), Encyclopedia of Language & Linguistics, Second Edition, Vol. 8, Oxford. [Google Scholar]
  3. Czajkowska-Kisil M., Kuder A., Linde-Usiekniewicz J. (2014), Przestrzeń i ruch jako elementy strategii narracyjnych w opowiadaniu historyjek obrazkowych w PJM, [w:] P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa. [Google Scholar]
  4. Danielius M. (2004), Lietuvių gestoryros pagrindai, Vilnius. [Google Scholar]
  5. Filipczak J., Łacheta J., Łozińska S., Mostowski P., Rutkowski P. (2013), Jak powstaje korpus polskiego języka migowego (PJM)?, „Polonica”, t. XXXIII. [Google Scholar]
  6. Herrmann A. (2013), Modal and Focus Particles in Sign Languages: A Cross-Linguistic Study, Berlin. [Google Scholar]
  7. Herrmann A., Steinbach M. (red.) (2013), Nonmanuals in Sign Language, Amsterdam. [Google Scholar]
  8. Labov W. (1978), Sociolinguistic Patterns, Oxford. [Google Scholar]
  9. Lillo-Martin D. (2012), Utterance reports and constructed action, [w:] R. Pfau, M. Steinbach, B. Woll (red.), Sign Language. An International Handbook, Berlin. [Google Scholar]
  10. Linde-Usiekniewicz J. (2014), Linearność i nielinearność w językach naturalnych, [w:] P. Rutkowski, S. Łozińska (red.), Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, Warszawa. [Google Scholar]
  11. Łeb w łeb, ramię w ramię, ręka w rękę (2008), [w:] E. Sobol (red.), Słownik frazeologiczny PWN z Bralczykiem, Warszawa. [Google Scholar]
  12. Pfau R., Quer J. (2010), Nonmanuals: their grammatical and prosodic roles, [w:] D. Brentari (red.), Sign Languages, Cambridge. [Google Scholar]
  13. Rutkowski P., Kuder A., Filipczak J., Mostowski P., Łacheta J., Łozińska S. (2017), The design and compilation of the Polish Sign Language (PJM) Corpus, [w:] P. Rutkowski (red.), Different faces of sign language research, Warszawa. [Google Scholar]
  14. Siple P. (1978), Visual Constraints for Sign Language Communication, “Sign Language Studies”, Vol. 19. [Google Scholar]
  15. Supalla T. (2008), Sign language archaeology: integrating historical linguistics with fieldwork on young sign languages, [w:] R. Müller de Quadros (red.), Sign Languages: spinning and unravelling the past, present and future. TISLR9, forty fife papers and five posters from the 9th. Theoretical Issues in Sign Language Research Conference, Florianopolis. [Google Scholar]
  16. Swisher V., Christie K., Miller S. (1989), The Reception of Sign in Peripheral Vison by Deaf Persons, “Sign Language Studies”, Vol. 63. [Google Scholar]
  17. Tomaszewski P. (2005), O niektórych elementach morfologii polskiego języka migowego: złożenia (cz.1), „Poradnik Językowy”, nr 2. [Google Scholar]
  18. Van Herreweghe M., Vermeerbergen M. (2012), Data collection, [w:] R. Pfau, M. Steinbach, B. Woll (red.), Sign Language. An International Handbook, Berlin. [Google Scholar]
  19. Dėl kurčiųjų gestų kalbos pripažinimo gimtąja kalba, 1995, https://www.e-tar.lt/acc/legalAct.html?documentId=TAR.B09F70DC5CB2 [dostęp: 30.04.2018]. [Google Scholar]
  20. Language Act, 2011, https://www.riigiteataja.ee/en/eli/506112013016/ [dostęp: 30.04.2018]. [Google Scholar]
  21. Lietuvos Respublikos neigaliųjų socialinės integracijos įstatymas, 1991, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.199156E4E004/OzxwpqisAN [dostęp: 30.04.2018]. [Google Scholar]
  22. Mahoney S., Apt to change: A Comparison of Handshape Aperture in Estonian and Latvian Sign Languages, 2018, https://scholarship.tricolib.brynmawr.edu/bitstream/handle/10066/20033/Mahoney_thesis_2018.pdf?sequence=1 [dostęp: 8.05.2018]. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.