Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 129 (2018): Nasza Przeszłość

Artykuły

Mieszczaństwo ze Spisza w szeregach bractwa św. Zofii przy kościele św. Marka w Krakowie

  • Tadeusz M. Trajdos
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2018.129.81-148  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2018

Abstrakt

Przy klasztorze i kościele św. Marka w Krakowie, należącym do zakonu kanoników regularnych od pokuty, w 1410 r. założono bractwo św. Zofii, które po długim okresie uśpienia zostało pomyślnie reaktywowane w 1610 r. Uchowała się dotąd księga bracka. W 1626 r. ogłoszone zostały konstytucje bractwa św. Zofii. W stulecie tego wydarzenia, w 1726 r., do bractwa św. Zofii przyjęto 234 osoby spośród mieszczaństwa Starej Lubowli, ośrodka rezydencjonalnego polskiego starostwa spiskiego, a także małe grupy chłopów z sąsiednich wiosek. Wcześniej, w 1720 r., do tego bractwa przyjęto 14 mieszczan ze Spiskiej Nowej Wsi, ośrodka górniczego we wspomnianym starostwie. Praca omawia okoliczności tej niezwykłej (geograficznie i liczebnie) akcesji, jej kontekst religijny, społeczny i etniczny oraz analizuje strukturę narodową i społeczną wspólnoty adherentów bractwa ze Starej Lubowli na postawie zachowanych archiwaliów miejskich (księga testamentów, księgi przyjęć do prawa miejskiego i metryk parafialnych).

Bibliografia

  1. Hradszky J., Additamenta ad initia, progressus ac praesens status Capituli ad Sanctum Martinum de Monte Scepusio, Szepesváralja 1903-1904. [Google Scholar]
  2. Bruździński A., Bractwo św. Zofii w Krakowie na tle dziejów Kościoła krakowskiego w okresie staropolskim, zarys problematyki, [w:] Bractwo św. Zofii, 600 lat istnienia, Kraków 2010, red. M. Łużna, J. Machniak, s. 17-35. [Google Scholar]
  3. Bruździński A., Kanonicy regularni od pokuty na ziemiach polskich, Kraków 2003. [Google Scholar]
  4. Bruździński A., Kanonicy Regularni od pokuty w Rzeczypospolitej obojga Narodów, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Marka w Krakowie, red. ks. Z. Kliś, Kraków 2001, s. 15-51. [Google Scholar]
  5. Frey-Stecowa B., Kaplica Bractwa św. Zofii i ołtarz św. Zofii w kościele św. Marka, w Bractwo św. Zofii, 600 lat istnienia, Kraków 2010, s. 91-121. [Google Scholar]
  6. J. Radziszewska, Studia z dziejów ustroju Spisza, Katowice 1969, [Google Scholar]
  7. Kaleta L., M.Števík, Cechy a remesla v Podolínci, Hniezdnem a Starej Ľubovňi, [w:] K dejinám Podolínca a novovekého Spiša, Stará Ľubovňa 2006, s. 15-44. [Google Scholar]
  8. Kracik J., Stosunki kościelne doby sarmatyzacji katolicyzmu, [w:] Dzieje miasta Nowego Sącza, red. F. Kiryk, t. I, Warszawa-Kraków 1992, s. 625-632. [Google Scholar]
  9. Machniak J., Charakterystyczne cechy duchowości Bractwa św. Zofii, w: Bractwo św. Zofii, 600 lat istnienia, Kraków 2010, s. 55-80. [Google Scholar]
  10. Majkowska R., Bractwo św. Zofii w dokumentach archiwalnych- krótkie spojrzenie na dzieje archiwum, w: Bractwo św. Zofii, 600 lat istnienia, Kraków 2010, s. 37-48. [Google Scholar]
  11. Marcinová F., Kniha testamentov v Starej Ľubovňe 1660-1747, 1 č., „Zeszyty Sądecko-Spiskie”, t. 4, 2009, s. 107-125. [Google Scholar]
  12. Marcinová, op.cit., Kniha testamentov v Starej Ľubovňe 1660-1747, 2 č., „Zeszyty Sądecko-Spiskie”, t. 6, 2011, s. 56-64. [Google Scholar]
  13. Marcinová, F. Kniha testamentov v Starej Ľubovňe 1660-1747, 3 č., „Zeszyty Sadecko-Spiskie”, t. 7, 2012-2013, s. 19-28. [Google Scholar]
  14. Marcinová, op.cit., Kniha testamentov v Starej Ľubovňe 1660-1747, 4 č., „Zeszyty Sadecko-Spiskie”, t. 8, 2014, s. 135-143. [Google Scholar]
  15. Mislovičová V., Súdna právomoc Starej Ľubovne v zrkadle najstaršej mestskej knihy, „Z minulosti Spiša”, t.VII-VIII, 1999/2000, Levoča 2001, s. 73-90. [Google Scholar]
  16. Roszkowski J.M., „Zapomniane Kresy”, Spisz, Orawa, Czadeckie w świadomości i działaniach Polaków 1895-1925, Nowy Targ-Zakopane 2011, [Google Scholar]
  17. Števík M., K dejinám hradu Ľubovňa a Starej Ľubovňe, [w:] M.Števík, M.Timková, Dejiny hradu Ľubovňa, Stará Ľubovňa 2005, s. 5-121. [Google Scholar]
  18. Sudacka A., Kościół św. Marka w Krakowie, wyposażenie-przemiany historyczne, [w:] Studia z dziejów kościoła św. Marka w Krakowie, red. ks. Z. Kliś, Kraków 2001, s. 5-121. [Google Scholar]
  19. Szczepaniak J., Spis prałatów i kanoników kapituły katedralnej i kapituł kolegiackich diecezji krakowskiej (XVIII w.), Kraków 2008. [Google Scholar]
  20. Szczepaniak J., Spis prepozytów i plebanów diecezji krakowskiej (XVIII w.), Kraków 2008, [Google Scholar]
  21. Timková M., Stavebný vývoj mesta Stará Ľubovňa, [w:] M.Števík, V.Timková, V.Dlugolinský, Stará Ľubovňa v premenách storočí, Stará Ľubovňa 2006, s. 34-46. [Google Scholar]
  22. Trajdos T. M., Krakowscy „markowie” za panowania Władysława II Jagiełły (1386-1434), „Studia Historyczne”, R.25, 1982, z.3-4, s. 371-386 [Google Scholar]
  23. Trajdos T. M., Bractwo św. Zofii przy kościele św. Marka w Krakowie (XVXVIII w.), „Nasza Przeszłość”, t. 71, 1989, s. 5-59. [Google Scholar]
  24. Trajdos T. M., O pierwszym znanym plebanie w Muszynie, „Almanach Muszyny”, 1997, s.12-16. [Google Scholar]
  25. Trajdos T. M., Dekanat spiski diecezji krakowskiej w świetle wizytacji 1728 roku, „Nasza Przeszłość”, t. 90, 1998, 114-156. [Google Scholar]
  26. Trajdos T. M., Z dziejów kleru katolickiego na dawnym Spiszu, „Płaj”, t. 18, 1999, s. 111-138. [Google Scholar]
  27. Trajdos T. M., Reformacja i kontrreformacja na Spiszu, w: Terra Scepusiensis, red. R. Gładkiewicz, M. Homza, Levoča-Wrocław 2003, s. 467-487. [Google Scholar]
  28. Trajdos T. M., Parafia muszyńska w średniowieczu, „Almanach Muszyny”, 2007, s. 25-32. [Google Scholar]
  29. Trajdos T.M., Najstarsze fundacje dla kanoników regularnych od pokuty w diecezji wileńskiej, „Nasza Przeszłość”, t.119, 2013, s. 21-66. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>