Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 84 (1995): Nasza Przeszłość

Artykuły

Szpitale w województwie sandomierskim w drugiej połowie XVII w.

  • Zenon Guldon
  • Waldemar Kowalski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1995.84.81-134  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.1995

Abstrakt

Powierzchnia województwa sandomierskiego wynosiła 25790 km2. W XVI w. obejmowało 3059 osad, z czego 380 było siedzibami parafii katolickich. Artykuł dotyczy charakteru i rozmieszczenia prepozytorów szpitalnych (tj. składających się z odrębnej fundacji, kościoła i urzędu prepozyta) oraz domów dla ubogich, którymi zarządza proboszcz parafii. Liczba chorych i starszych, inwalidów i sierot rzadko przekraczała 0,5% ogółu mieszkańców parafii. W niektórych parafiach te instytucje charytatywne utrzymywały się całkowicie z jałmużny. W niektórych, zwłaszcza w miastach, mogli liczyć na pomoc bractw miłosierdzia i sodalicji ubogich. W Sandomierzu szpital miejski prowadził Klasztor Świętego Ducha. W 1643 r. biskup krakowski Jakub Zadzik przeznaczył miejscowe dziesięciny na budowę szpitala dla duchowieństwa emerytowanego. Jednak wiele lat później jedynym domem, jaki można było tam znaleźć, był prowizoryczny dom dla ubogich. Szpital powstał dopiero na początku XVIII w. Szpitale klasztorne przynajmniej w części zajmowały się leczeniem chorych. Tego typu infirmerie znajdowały się w klasztorze benedyktynów przy ul. Św. Góra Krzyżowa i klasztor benedyktynek w Radomiu.

Bibliografia

  1. Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986. [Google Scholar]
  2. Chodzidło T., Kościół i kultura ludowa, w. Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, cz. 3, Lublin 1966. [Google Scholar]
  3. Dworzaczek W., Hetman Jan Tarnowski Z dziejów możnowładztwa małopolskiego, Warszawa 1985. [Google Scholar]
  4. Karbownik H., Szpitale parafialne na terenie powiatu radomskiego w XV-XVIII w., „Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 19:1982. [Google Scholar]
  5. Kiryk F., Lekarze i aptekarze sandomierscy z przełomu XVI i XVII stulecie, Sandomierz 1987. [Google Scholar]
  6. Kracik J., Vix venerabiles. Z dziejów społecznych niższego kleru parafialnego w archidiakonacie krakowskim w XVII-XVIII wieku, Kraków 1982. [Google Scholar]
  7. Kumor B., Archidiakonat sądecki Opracowanie materiałów źródłowych l do Atlasu Historycznego Kościoła w Polsce, ABMK t. 8:1964. [Google Scholar]
  8. Maroszek J., Targowiska wiejskie w Koronie Polskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, Białystok 1990. [Google Scholar]
  9. Michalski S., Protestanci a sztuka. Spór o obrazy w Europie nowożytnej, Warszawa 1989. [Google Scholar]
  10. Paulewicz M., Kościoły i kaplice Chęcin, NP t. 57:1982. [Google Scholar]
  11. Przyboś A., Rożek M., Biskup krakowski Andrzej Trzebicki Z dziejów kultury politycznej i artystycznej w XVII stuleciu, Warszawa-Kraków 1989. [Google Scholar]
  12. Rzemieniuk E.T., Dzieje dobroczynności w Bodzentynie, „Prawo Kanoniczne” t. 11:1968. [Google Scholar]
  13. Wiśniewski J., Dekanat kozienicki, Radom 1913. [Google Scholar]
  14. Wiśniewski J., Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186- 1926 tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1926. [Google Scholar]
  15. Zdanowski J., Kościół św. Trójcy w Kielcach, w: Pamiętnik Kolaczan 1929, Kielce 1929. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>