Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 76 (1991): Our Past

Articles

On the "archeology of art and scientific criticism" in Polish sacred architecture in the second half of the 19th century

  • Andrzej Majdowski
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1991.76.295-313  [Google Scholar]
Published: 1991-12-30

Abstract

Polish architecture of the 19th century cannot boast of significant achievements in the theoretical field. From the middle of this century, the principle of stylistic purity was in force, especially in sacred architecture. In the area of ideology, there was a tendency to emphasize connections with local architectural heritage. The clearest manifestation of this was the brick neo-Gothic style (shell structure), which we encounter under the name of the Vistula-Baltic style. All this was based on pan-European aesthetic thinking, which came to us primarily through German influence, and the postulates regarding "archeology of art and scientific criticism" complemented the basic canon of mature historicism. The author would like to draw attention to their occurrence in the relevant Polish-language literature and journalism during the half-century preceding World War I; today, these terms are no longer found in studies on the history of architecture. And yet, it seems that they played an important role at that time - especially in the process of shaping the assumptions of national architecture. However, knowing the full meaning of the terms "art archeology and scientific criticism" requires careful research on the evolution of aesthetic sciences in the main European centers in the 19th century.

References

  1. Buszard L. , O albumach malowniczych, „Biblioteka Warszawska” R. 1861 t. 1 s. 151n. 29 N. Orda, Album widoków historycznych Polski, Warszawa 1873— 1883. [Google Scholar]
  2. Dziekoński J. , Monografia kościoła parafialnego w Będkowie, Kraków 1893. [Google Scholar]
  3. Frycz J., Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w latach 1795— 1918, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  4. Heise J. , Schmidt B. , Bau- und Kunstdenkmaler der Provinz Westpreussen, 1884—1919. [Google Scholar]
  5. Kothe J., Verzeichnis der Kunstdenkmaler der Provinz Schlesien, 1866—1894. [Google Scholar]
  6. Lauterbach A. , Styl Stanisława Augusta, Warszawa 1918. [Google Scholar]
  7. Łepkowski J., Zur Terminologie der christlichen Baustyle in Polen, „Mitteilungen der k.k. Zentralkommission zur Erf-orschung und Erhaltung der Baudenkmale” 1859. [Google Scholar]
  8. Marconi J. , W. Marconi W. , Album architektoniczne dawnych zabytków i pamiątek przeszłości, Warszawa od 1894 r. 33 Monografia ;lustrowana, czyli opis kościołów rzymsko-katolickich w Królestw e Polskim, Warszawa 1908. [Google Scholar]
  9. Mizierowicz A. , Album augustowskie. Zbiór miejscowych widoków, Wilno 1857. [Google Scholar]
  10. Olszewski D., Przemiany społeczno-religijne w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku, Dublin 1984. [Google Scholar]
  11. Ostrowska - Kębłowska Z., Problemy historyzmu w badaniach nad architekturą wieku XIX, w: „Myśl o sztuce Materiały Sesji zorganizowanej z okazji czterdziestolecia istnienia Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Warszawa 1976. [Google Scholar]
  12. Pruszyński J. , Ochrona zabytków w Polsce, Warszawa 1989. s. 57. 81 J. H i n z, Szkice architektoniczne krajowych dzieł sztuki, Warszawa 1889. [Google Scholar]
  13. Przeździecki A., Rastawiecki E. , Wzory sztuki średniowiecznej i z epoki odrodzenia po koniec XVII wieku w dawnej Polsce, 1854—69. [Google Scholar]
  14. Raczyński E., Wspomnienia Wielkopolski, Poznań 1842. [Google Scholar]
  15. Sokołowski M., Warunki wydawnicze pomników architektury w Polsce, w: Pamiętnik Pierwszego Zjazdu Historycznego im. Jana Długosza odbytego w czterechsetną rocznicę jego śmierci. Wydawnictwa Komisyi Historyi Architektury i Akademii Umiejętności w Krakowie, t. 20, Kraków 1881. [Google Scholar]
  16. Stawecki E. , Album kaliskie, Warszawa 1858. [Google Scholar]
  17. Walicki M. , Sprawa inwentaryzacji zabytków w dobie Królestwa Polskiego 1827—1862, Warszawa 1931. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.